مدیران ثبت

ثبت اختراع

شرح خدمت

اختراع چیست؟

بطور کلی اختراع حق انحصاری است که به مخترع آن در قبال خلق و ایجاد محصول با فرآیند صنعتی که دارای وصف جدید بودن، گام ابتکاری و کاربرد صنعتی است از طرف دولت و قوه حاکمه اعطاء می شود بطور کلی اختراع به معنی راه حل جدید و نوآورانه برای حل یک مشکل فنی است. این راه حل ممکن است به ایجاد وسیله، دستگاه، محصول دارو یا فرآیند صنعتی کاملا جدید مربوط باشد، یا ممکن است فقط بهبود جزئی محصول یا فرآیند شناخته شده ای باشد.

مزایای ثبت اختراع چیست؟

اختراع، حاصل و ثمره تلاش فکری و تراوش ذهنی مخترع است که در قالب یک محصول صنعتی یا فرایند صنعتی متبلور می شود و اختراع در اینجا معادل واژه (INVENTION ) است. اما از اختراع در قوانین مختلف کشور ها زمانی حمایت میشود که این اختراعات طبق تشریفات جاریه آن کشور در موعد و زمان مقرر به ثبت رسیده باشد و شرط استفاده از این حق، ثبت آن در نزد مرجع ذیصلاح (اداره ثبت اختراعات) می باشد و در اینجا حق اختراع معادل واژه (PATENT) می باشد .

پس از ثبت و اعطاء حق اختراع به مالک و مخترع، بر طبق قانون به دو شکل از اختراع حمایت می شود :

1- حمایت ایجابی، یعنی اینکه به دارنده حق می دهد که از خلاقیت و تلاش ذهنی خود بهره برد.

2- حمایت سلبی، سایرین را مکلف می کند که به این حقوق حاصل از آفرینش های فکری احترام گذاشته و مانع از هر گونه حق نقص حق بدون اجازه مالک این حقوق بشود.

فلذا مخترع حق انحصاری نسبت به ساخت، صادرات واردات، عرضه برای فروش، فروش و استفاده از فرآورده و کالاهایی که مستقیما از طریق فرایند بدست می آیند را دارد.

علاوه بر این در دنیای رقابت و کسب و کار ثبت اختراعات دارای مزایای زیر است:

1- موقعیت قدرتمند در بازار و امتیاز های رقابتی

2- سود بیشتر یا بازگشت بیشتر سرمایه از طریق نظام انحصار

3- درآمد مضاعف از محل تفویض اجازه بهره برداری و انتقال اختراع

4- دسترسی به فناوری از طریق لیسانس دو جانبه

5- دسترسی به بازار های جدید

6- خطر کمتر نقص حق

7- توانایی بیشتر برای دریافت وام و یا جمع آوری منابع مالی با نرخ معقول بهره

8- ابزاری قدرتمند برای اقدام قانونی علیه تقلید کنندگان و سوء استفاده کنندگان

9- وجهه مثبت شرکت یا بنگاه صاحب اختراع

10- استفاده از مزایای بنیاد ملی نخبگان

11- استفاده از تسهیلات شرکت های فناور و دانش بنیان

12- استفاده از صندوق حمایت از پژوهشگران کشور

جهت ثبت اختراعات خود با "مدیران ثبت" تماس بگیرید.

مدت اعتبار ورقه اختراع

اختراع حقی است که به مالک اختراع برای خلق یک اختراع جدید اعطاء می شود و عموما در کشور های مختلف مدت اعتبار ورقه اختراع برای مدت زمان محدود 20 سال اعطاء می شود. بر طبق ماده 16 قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386، اعتبار گواهینامه اختراع، پس از بیست سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه اختراع منقضی می شود البته حفظ گواهینامه اختراع در این 20 سال منوط به پرداخت اقساط سالیانه توسط متقاضی ثبت اختراع می باشد و در صورت عدم پرداخت هزینه سالانه اظهارنامه مربوط مسترد شده تلقی و با گواهینامه اختراع فاقد اعتبار می شود .

اختراعات قابل ثبت

بر ای ثبت یک اختراع علاوه بر شرط جدید بودن و گام ابتکاری و کاربرد صنعتی و افشائ کامل و موثر اختراع، این شرط است که موضوع اختراع قابلیت ثبت اختراع را داشته باشد در اکثر قوانین ملی یا منطقه ای اختراعات در همه حوزه های صنعت در صورت احراز وجود شرایط لازم برای اختراع در همه حوزه ها و زمینه های تکنولوژی قابل ثبت است مگر مواردی که درقانون صراحتآ استثنا شده باشد یعنی قانونگذاران سعی می کنند بجای ذکر وبیان موضوعات قابل ثبت، موارد منفی و مواردی که قابلیت ثبت را ندارد را ذکر کنند و در همین راستا قانونگذار کشور ما موضوعات که قابلیت ثبت را ندارد در ماده 4 قانون به شرح ذیل احصا نموده:

اختراعات غیر قابل ثبت (استثنائات اختراع)

طبق ماده ٤ قانون موارد زیر از حیطه حمایت از اختراع خارج است :

الف - کشفیات، نظریه های علمی، روشهای ریاضی و آثار هنری.

ب - طرحها و قواعد یا روشهای انجام کار تجاری و سایر فعالیتهای ذهنی و اجتماعی.

ج - روشهای تشخیص و معالجه بیماریهای انسان یا حیوان.

این بند شامل فرآورده های منطبق با تعریف اختراع و مورد استفاده در روشهای مزبور نمی شود.

د - منابع ژنتیک و اجزاء ژنتیک تشکیل دهنده آنها و همچنین فرآیندهای بیولوژیک تولید آنها.

ه - آنچه قبلاً در فنون و صنایع پیش بینی شده باشد.

فن یا صنعت قبلی عبارت است از هر چیزی که در نقطه ای از جهان ازطریق انتشار کتبی یا شفاهی یا ازطریق استفاده

عملی و یا هرطریق دیگر، قبل از تقاضا و یا درموارد حق تقدم ناشی از اظهارنامه ثبت اختراع، افشاء شده باشد.

درصورتی که افشاء اختراع ظرف مدت شش ماه قبل از تاریخ تقاضا یا در موارد مقتضی قبل از تاریخ حق تقدم اختراع

صورت گرفته باشد، مانع ثبت نخواهد بود.

و - اختراعاتی که بهره برداری از آنها خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی و اخلاق حسنه باشد.

لزوم وجود حق اختراع در حقوق و قوانین جامعه

در دنیای امروز دستیابی به تکنولوژی های نو و اقتصاد دانش بنیان یکی از شاخص های توسعه و پیشرفت ملل محسوب می شود و برای ایجاد انگیزه در بین محققین و مخترعین و واحد های (D& R)( تحقیق و توسعه)،یکی از راهکارهای مفید، ایجاد نظام حمایتی در قالب اختراعات است و کشورها با ایجاد نظام حق انحصاری برای اختراعات و نوآوری ها سعی می کنند تا هزینه های تحقیق و توسعه دوباره عاید صاحب فکر گردد تا بیش از پیش به فعالیت های خلاقانه بپردازد چرا که با رشد مهندسی معکوس و کپی برداری، تکنولوژ های اصیل و نو که موجب تزریق خون تازه در کالبد صنعت کشور است به فراموشی سپرده خواهد شد و روح تفحص و خلاقیت و نوآوری در بین افراد جامعه از بین خواهد رفت فلذا تنها در سایه یک نظام حمایتی در قالب اختراعات است که روح تحقیق در جامعه گسترش خواهد یافت و می توان با اعطاء حقوق لازم (اختراع ) به مخترعین این روحیه را تقویت نمود .

دیگر اینکه کشور ها با ایجاد سیستم حمایتی، مخترعین و مبتکرین را تشویق می کنند تا بیش از پیش اختراعات خود را در جامعه افشا کنند و تنها در سایه یک چتر حمایتی موثر است که مخترعین قادر خواهند بود با فراغ خاطر اطلاعات تکنولوژیکی خود را افشاء نمایند در غیر اینصورت این اختراعات و نوآوری در صندوقچه ذهن مخترعین باقی خواهد ماند و جامعه از این دانش برخوردار نخواهد شد.

افشاء اختراع و ترویج ان در جامعه سبب خواهد شد تا از فعالیتهای موازی و تکراری جلوگیری شود و بجای تحقیق و تلاش برای تکنولوژی هایی که قبلا وجود داشته و عموم جامعه از آن محروم بوده، به سمت تکنولوژی های نو و یا توسعه تکنولوژی های موجود اقدام نمایند و در نتیجه زمینه انتقال تکنولوژی در سایه نظام حمایتی به طور اتوماتیک در این بستر حمایتی فراهم خواهد شد.

-اختراعات روح جاودانه توسعه جوامع بشری است به نوعی جوهر ملت هاست.

و دلایل دیگر از قبیل :

-نظام اختراع و سلامت عمومی (درمان بیماریهای صعب العلاج و سرطانها در گرو حمایت از تحقیق در زمینه اختراعات دارویی – بیوتکنولوژی است)

-دسترسی به دانش و فن آوری از طریق تحلیل اطلاعات اختراع (patent)

در خصوص چرایی وجود قوانین اختراع (فلسفه اختراع(

- مبانی حقوق بشری اختراع

بند 2 ماده 27 اعلامیه جهانی حقوق بشر

مالکیت افراد بر داراییهای فکری و منافع مادی و معنوی ناشی از هر تولید علمی به رسمیت شناخته شده است.

- نظریه کار و مالکیت ناشی از کار و انطباق با حق اختراع (اصل استحقاق (

بر طبق این نظریه نتیجه کار و حاصل و ثمره و دسترنج هرشخص به وی تعلق دارد ودر ثمره فکری نیز همانند ثمر مادی (اموال مادی ) شخص مخترع در اثر تلاش و ممارست ذهنی و فکری وتدبربه نتیجه مطلوب رسیده و علی القائده باید مالک کار و تلاش خود باشد (نظریه لاک (

- نظریه شخصیت و انطباق آن با حق اختراع

- تئوری حقوق طبیعی

- طبیعتا و فطرتا خالق اثر و مخترع حق دارد که از آثار فکری خود استفاده و بهره ببرد

- تئوری اخلاقی:

- که بر مبنای این تئوری اگر جامعه بدون در نظر گرفتن حق مخترع از دستاورد فکری او استفاده کند بطور نا عادلانه و ناروا از آن استفاده کرده است.

- مبانی اقتصادی حق اختراع:

نظام حق اختراع انگیزه مخترع را برای تحقیق و توسعه بالا می برد (تشویق مخترع به لحاظ مالی جهت انگیزه )

مبانی جامعه شناختی حق اختراع

(این مکتب بر لزوم توجه به ضرورت های اجتماعی تاکید دارد (

ضمانت اجرایی در حقوق ثبت اختراع

نظام انحصار حق اختراع تنها با پشتوانه و ضمانت اجرای حقوقی است که نمود وعینیت پیدا می کند.

در حقوق مالکیت فکری (مالک اختراع) به دو نحو از وی حمایت می شود ؛

به عبارت دیگر حقوق ناشی از خلق مالکیت فکری به دو صورت است :

الف ) حمایت ایجابی :

به دارنده حق می دهد که از خلاقیت و تلاش ذهنی خود بهره برد.

ب) حمایت سلبی :

سایرین را مکلف می کند که به این حقوق حاصل آفرینش های فکری احترام گذاشته و مانع از هر گونه نقص حق بدون اجازه مالک این حقوق بشود.

در همین راستا ماده 15 قانون ثبت اختراعات و علائم تجاری و طرحهای صنعتی مصوب 1386 حقوق ناشی از گواهینامه اختراع را به این ترتیب دانسته است :

الف ـ بهره‌برداري از اختراع ثبت شده در ايران توسط اشخاصي غير از مالك اختراع‌، مشروط به موافقت مالك آن است‌. بهره‌برداري از اختراع ثبت شده به شرح آتي خواهد بود:

1- درصورتي كه اختراع درخصوص فرآورده باشد:

اول ـ ساخت‌، صادرات و واردات‌، عرضه براي فروش‌، فروش و استفاده از فرآورده‌.

دوم ـ ذخيره به قصد عرضه براي فروش‌، فروش يا استفاده از فرآورده‌.

2- درصورتي كه موضوع ثبت اختراع فرآيند باشد:

اول ـ استفاده از فرآيند.

دوم ـ انجام هر يك از موارد مندرج در جزء (1) بند (الف‌) اين ماده درخصوص كالاهايي كه مستقيماً از طريق اين فرآيند به دست مي‌آيد.

ب ـ مالك مي‌تواند با رعايت بند (ج‌) اين ماده و ماده (17) عليه هر شخص كه بدون اجازه او بهره‌برداريهاي مندرج در بند (الف‌) را انجام دهد و به حق مخترع تعدي كند و يا عملي انجام دهد كه ممكن است منجر به تعدي به حق مخترع شود، به دادگاه شكايت كند.(نقض مستقیم وغیرمستقیم پذیرفته شده است(

بر طبق بند ب ماده 15 مالک می تواند با رعایت بند ج ماده 15 (exception) و ماده 17 قانون فوق، علیه هر شخصی که بدون اجازه بهره برداری های مندرج در بند الف را انجام می دهدو به حق مخترع تعدی کند و یا عملی انجام دهد که مکن است منجر به تعدی به حق مخترع شود به دادگاه شکایت کند.

و در راستای حمایت سلبی از صاحب اختراع وفق ماده 0 6 قانون ثبت اختراعات مصوب1386 :نقص حقوق مندرج در این قانون عبارتست از معنای انجام هر گونه فعالیتی در ایران که توسط اشخاص غیر از مالک حقوق تحت حمایت این قانون و بدون موافقت او انجام می گیرد.

و در خصوص ضمانت اجرای کیفری نیز ماده 61 قانون مارالذکر مقرر می دارد :

هر شخصی که با علم و عمد مرتکب نقض حقوق صاحب اختراع مندرج در ماده 15( ساخت‌، صادرات و واردات‌، عرضه براي فروش‌، فروش و استفاده از فرآورده‌، و ذخيره به قصد عرضه براي فروش‌، فروش يا استفاده از فرآورده،..‌بدون اجازه مالک) شود، مجرم شناخته شده و علاوه بر جبران خسارت به پرداخت جزای نقدی از ده میلیون ریال تا پنجاه میلیون ریال یا حبس تعزیری از نود و یک روز تا شش ماه یا هر دو مجازات فوق اعم از جزای نقدی و حبس محکوم خواهد شد که به نظرمی رسد؛ قانون در قبال نقض کنندگان حق اختراع موضع سخت و محکمی اتخاذ نموده است خصوصا اینکه، در حبس نیز بیش از نود روز در نظر گرفته، که قابل تعلیق و تبدیل نمی باشد.

آیا این ضمانت اجرای پیش بینی شده در قانون راه را بر نقض کنندگان حق اختراع بسته است یا خیر

مالکیت فکری به دو شاخه

1- کپی رایت

2- مالکیت صنعتی

تقسیم می شود و مصادیق مالکیت صنعتی عبارتند از :

1- اختراع

2- علائم تجاری

3- طرحهای صنعتی

4- نشانهای جغرافیایی و اسرار تجاری و....

قواعد مربوط به مالکیت صنعتی علیرغم دیرینه بسیار دربین اقوام وملل دارای قواعد نوپا هستند و علاوه بر پیش بینی قواعد و مجازات متناسب با جرم، نیاز به فرهنگ سازی در جامعه دارد. و باید در جهت ارتقاء اطلاعات عمومی در جامعه وبیان اثرات مخرب نقص حق اختراع، عموم جامعه را مطلع نمود و بسیاری از افراد جامعه از این قواعد و حقوق بی اطلاع هستند و بطور کافی فرهنگ سازی در قالب (فیلم سریال آموزش در قالب کتابهای آموزشی و یا تدریس در مقاطع تحصیلی و. .. ) در کشور پیش بینی نشده است.

و اگر چه جهل به قانون رافع مسئولیت نمی باشد ولیکن اقناع وجدان دادرس و قائده قبح عقاب بلا بیان نیز یکی از اصول حقوقی پذیرفته شده است و صرف بیان و لازم الاجرا شدن قانون در روزنامه رسمی که حتی تحصیلکرده ها حقوق نیز گاها از وجود آن بی اطلاع اند نمی تواند تکیه گاه محکمی برای بیان این قوانین باشد و همچنین از ظرفیتهای فقهی و اسلامی کشور نیز می توان برای ارتقاء فرهنگ احترام به حقوق مالکیت فکری استفاده کرد.

ساز و کار سازمان جهانی مالکیت معنوی در حمایت از آثار فکری چیست؟

سازمان جهانی مالکیت معنوی (wipo) یکی از آژانس‌های سازمان ملل متحد است که به امر استفاده از مالکیت فکری (اختراعات، کپی رایت، علائم تجاری و طرحهای صنعتی و. .. ) به عنوان یک ابزار و وسیله برای ایجاد انگیزه، برای خلق خلاقیتها و آفرینشهای فکری اختصاص داده شده است.

این نهاد بین المللی سازمانی است که متولی توسعه و استفاده از سیستم مالکیت فکری در بین ملل مختلف از طریق :

1- ارائه خدمات (خدماتی که بدست آوردن حمایتها را در حوزه مختلف مالکیت فکری تسهیل نماید (

2- پیشنهاد (قوانین و مدلهای حقوقی‌(

3- توسعه زیر ساختهای شبکه ای و همکاری‌های تکنیکی

4- ظرفیت سازی برای توسعه، از طریق استفاده از مکانیزم مالکیت فکری و تقویت رشد اقتصادی.

و در این راستا،در ماده 2 کنوانسیون تاسیس سازمان جهانی مالکیت معنوی، مصادیق مالکیت فکری به شرح ذیل تعیین شده است :

1- آثار ادبی، هنری و علمی

2- نمایش های هنرمندان بازیگر، صدا های ضبط شده (phonograms) و حقوق بنگاههای پخش (رادیو و تلویزیون(

3- اختراعات در کلیه زمینه ها که ناشی از تلاشهای فکری انسان باشد.

4- کشفیات علمی

5- طرحهای صنعتی

6- علائم تجاری، علائم خدماتی و نام تجاری و عناوین (اسامی (

7- حمایت در مقابل رقابت مکارانه

و سایر حقوق ناشی از تلاشهای فکری در صنعت، علم، ادبیات یا زمینه های هنری.

بر طبق ماده 3- اهداف سازمان جهانی مالکیت معنوی عبارتند از:

1- پيشبرد حمايت مالكيت معنوي در سراسر جهان از طريق همكاري در ميان كشورها در صورت اقتضا با همكاري هر سازمان بين‌المللي ديگر.

2- تأمين همكاري‌هاي اداري ميان اتحاديه‌ها.

همچنین مطابق ماده 4 :

وظایف سازمان جهانی مالکیت معنوی عبارتند از :

سازمان به منظور دستیابی به اهداف مندرج در ماده 3 از طریق نهاد های مربوط و با حفظ صلاحیت هر یک از اتحادیه ها به شرح ذیل عمل می نماید :

1- ارتقائ توسعه تدابیر پیش بینی شده برای تسهیل حمایت موثر از مالکیت معنوی در سراسر جهان و هماهنگی قوانین ملی در این زمینه؛

2- انجام وظایف اداری اتحادیه پاریس، اتحادیه های ویژه ای که در رابطه با این اتادیه تاسیس شده اند؛

3- قبول یا شرکت در اجرای هر گونه موافقتنامه بین المللی که به منظور بالا بردن حمایت از مالکیت معنوی تنظیم شده باشد.

4- تشویق انعقا د قراردادهای بین المللی مربوط به ارتقاء حمایت از مالکیت معنوی؛

5- پیشنهاد همکاری به کشور هایی که خواهان کمک های حقوقی- فنی در زمینه مالکیت معنوی باشند ؛

6- جمع آوری و انتشار اطلاعات مربوطه به حمایت مالکیت معنوی و همچنین انجام و توسعه مطالعات در این زمینه و مبادرت به چاپ نتایج بدست آمده؛

7- حمایت از خدماتی که حمایت بین المللی مالکیت معنوی را تسهیل می کند و در صورت اقتضاء اقدام به ثبت در این زمینه و انتشار اطلاعات مربوط به آن ؛

8- انجام هر گونه اقدام مقتضی دیگر ؛

همچنی سازمان جهانی مالکیت معنوی می تواند از طریق استاندارد های بین المللی norm setting) یا(global standard مدلهای حمایتی موثر را به کشور های جهان پیشنهاد نماید و همچنین در گسترش و انتقال تکنولوژی در زمینه های امنیت غذایی، بهداشت عمومی، اختراعات سبز و از این قبیل اقدامات موثر در جهت تسهیل استفاده بشر از این اختراعات بعمل آورد.

وسعت و قلمرو حمایت از حقوق ثبت اختراع چیست؟

همانطوریکه قبلا ذکر شده حق اختراع حق سرزمینی و قلمرویی است یعنی حق اختراع فقط در قلمرو کشور یا منطقه ای حمایت می شود که حمایت از آن در آن منطقه یا کشور تحصیل شده باشد. مثلا در کشور ایران یا در اتحادیه اروپا (EPO) و اگر اختراع در قلمرو سرزمینی آن کشور یا اتحادیه منطقه ای به ثبت نرسیده باشد حمایتی هم برای آن متصور نخواهد بود و اتباع آن کشور و یا سایر کشور ها می توانند از آن اختراع استفاده کنند و یا بسازند و بفروشند.

طبقه‌بندی بین‌المللی اختراعات

تعیین طبقه اختراع براساس طبقه بندی بین المللی اختراع:

اختراعات با توجه به موضوع در بخش، زیربخش، گروه و زیرگروه خاص تکنولوژی قرار می گیرند و این طبقه بندی سلسله مراتبی مبنای جستجوی اختراعات و سوابق برای کارشناسان بررسی کننده اختراعات و مخترعین و استفاده کنندگان است.

بخش الف: نيازهاي انساني

زير بخش: كشاورزي

زيربخش: مواد غذايي ـ تنباكو

زيربخش: اقلام شخصي يا خانگي

زيربخش: سلامتي و بهداشت، سرگرمي و تفريحات

بخش ب: انجام عمليات مختلف؛حمل ونقل و ترابري

زيربخش: جداسازي، مخلوط كردن

زيربخش: عمليات مختلف شكل دادن

زيربخش: چاپ ونشر

زيربخش: حمل ونقل، ترابري

زيربخش: فناوري ساختارهاي ذره‌بيني، نانو فناوري

بخش ج: شيمي ـ متالورژي

زيربخش: شيمي

زيربخش: متالورژي

بخش د: منسوجات، كاغذ

زيربخش: منسوجات يا ساير مواد قابل انعطاف كه به صورت ديگري ارائه نمي‌شوند

زيربخش: كاغذ

بخش هـ : ساختمان‌ها و بناهاي ثابت

زيربخش: ساختمان

زيربخش: حفاري زمين و صخره، استخراج معدن

بخش و: مهندسي مكانيك، روشنايي، گرمايش و اسلحه‌ها و انفجار

زیر بخش : انواع موتور یا پمپ

زيربخش: مهندسي به مفهوم عام آن

زيربخش: روشنايي، گرمايش

زيربخش: انواع اسلحه، انفجار

بخش ز: فيزيك

زيربخش: وسايل

زيربخش: صنعت هسته‌اي

بخش ح: برق

SECTION A — HUMAN NECESSITIES

SECTION B — PERFORMING OPERATIONS; TRANSPORTING

SECTION C — CHEMISTRY; METALLURGY

SECTION D — TEXTILES; PAPER

SECTION E — FIXED CONSTRUCTIONS

SECTION F — MECHANICAL ENGINEERING; LIGHTING; HEATING; WEAPONS; BLASTING

SECTION G — PHYSICS

SECTION H — ELECTRICITY

منبع : سازمان ثبت اسناد و املاک کشور

قوانین ثبت اختراع

  ماده1

اختراع نتیجه فكر فرد یا افراد است كه برای اولین بار فرآیند یا فرآورده‌ای خاص را ارائه می‌كند و مشكلی را دریك حرفه‌، فن‌، فناوری‌، صنعت و مانند آنها حل می‌نماید.

ماده2

اختراعی قابل ثبت است كه حاوی ابتكار جدید و دارای كاربرد صنعتی باشد. ابتكار جدید عبارت است از آنچه كه در فن یا صنعت قبلی وجود نداشته و برای دارنده مهارت عادی در فن مذكور معلوم و آشكار نباشد و از نظر صنعتی‌، اختراعی كاربردی محسوب می‌شود كه در رشته‌ای از صنعت قابل ساخت یا استفاده باشد. مراد از صنعت‌، معنای گسترده آن است و شامل مواردی نظیر صنایع‌دستی‌، كشاورزی‌، ماهیگیری و خدمات نیز می‌شود.

ماده3

گواهینامه اختراع سندی است كه اداره مالكیت صنعتی برای حمایت از اختراع صادر می‌كند و دارنده آن می‌تواند از حقوق انحصاری بهره‌مند شود.

ماده4

موارد زیر از حیطه حمایت از اختراع خارج است‌:

الف ـ كشفیات‌، نظریه‌های علمی‌، روشهای ریاضی و آثار هنری‌.

ب ـ طرحها و قواعد یا روشهای انجام كار تجاری و سایر فعالیتهای ذهنی و اجتماعی‌.

ج ـ روشهای تشخیص و معالجه بیماریهای انسان یا حیوان‌.

این بند شامل فرآورده‌های منطبق با تعریف اختراع و مورد استفاده در روشهای مزبور نمی‌شود.

دـ منابع ژنتیك و اجزاء ژنتیك تشكیل‌دهنده آنها و همچنین فرآیندهای بیولوژیك تولید آنها.

هــ آنچه قبلاً در فنون و صنایع پیش‌بینی شده باشد.

فن یا صنعت قبلی عبارت است از هر چیزی كه در نقطه‌ای از جهان ازطریق انتشار كتبی یا شفاهی یا ازطریق استفاده عملی و یا هرطریق دیگر، قبل از تقاضا و یا درموارد حق تقدم ناشی از اظهارنامه ثبت اختراع‌، افشاء شده باشد.

درصورتی كه افشاء اختراع ظرف مدت شش ماه قبل از تاریخ تقاضا یا در موارد مقتضی قبل از تاریخ حق تقدم اختراع صورت گرفته باشد، مانع ثبت نخواهد بود.

و ـ اختراعاتی كه بهره‌برداری از آنها خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی و اخلاق‌حسنه باشد.

ماده5

چگونگی ذكر نام مخترع در گواهینامه اختراع و نحوه تعلق حق اختراع ثبت شده به شرح زیر است‌:

الف ـ حقوق اختراع ثبت شده منحصراً به مخترع تعلق دارد.

ب ـ اگر افرادی به صورت مشترك اختراعی كرده باشند، حقوق ناشی از اختراع مشتركاً به آنان تعلق می‌گیرد.

ج ـ هرگاه دو یا چند نفر، مستقل از دیگری اختراع واحدی كرده باشند شخصی كه اظهارنامه اختراع خود را زودتر تسلیم كرده و یا درصورت ادعای حق تقدم هركدام بتوانند اثبات كنند كه در تاریخ مقدم اظهارنامه خود را به صورت معتبر تسلیم كرده‌اند، مشروط بر این‌كه اظهارنامه مذكور مسترد یا رد نگردیده یا مسكوت گذاشته نشده باشد، حق ثبت اختراع را خواهند داشت‌.

د ـ حقوق ناشی از اختراع ثبت شده قابل انتقال است و درصورت فوت صاحب حق به ورثه او منتقل می‌شود.

هــ درصورتی كه اختراع ناشی از استخدام یا قرارداد باشد، حقوق مادی آن متعلق به كارفرما خواهد بود، مگر آن كه خلاف آن درقرارداد شرط شده باشد.

وـ نام مخترع در گواهینامه اختراع قید می‌شود مگر این كه كتباً از اداره مالكیت صنعتی درخواست كند كه نامش ذكر نشود. هرگونه اظهار یا تعهد مخترع مبنی بر این كه نام شخص دیگری به عنوان مخترع قید گردد، فاقد اثر قانونی است‌.

ماده6

اظهارنامه ثبت اختراع كه به اداره مالكیت صنعتی داده می‌شود، باید موضوعی را كه حمایت از آن درخواست می‌شود، تعیین كرده‌ و به فارسی تنظیم شود، دارای تاریخ و امضاء بوده و خواسته‌، توصیف ادعا، خلاصه‌ای از توصیف اختراع و درصورت لزوم نقشه‌های مربوطه را دربرداشته باشد. هزینه‌های ثبت اظهارنامه از درخواست‌كننده ثبت دریافت می‌شود.

در تنظیم و تسلیم اظهارنامه باید موارد زیر رعایت شود:

الف ـ نام و سایر اطلاعات لازم درخصوص متقاضی‌، مخترع و نماینده قانونی او، درصورت وجود و عنوان اختراع در اظهارنامه درج شود.

ب ـ درمواقعی كه متقاضی شخص مخترع نیست‌، مدارك دال بر سمت قانونی وی همراه اظهارنامه تحویل گردد.

ج ـ ادعای مذكور در اظهارنامه‌، گویا و مختصر بوده و با توصیف همراه باشد، به نحوی كه برای شخص دارای مهارت عادی در فن مربوط واضح و كامل بوده و حداقل یك روش اجرائی برای اختراع ارائه كند. خلاصه توصیف فقط به منظور ارائه اطلاعات فنی است و نمی‌توان برای تفسیر محدوده حمایت به آن استناد كرد.

ماده7

متقاضی ثبت اختراع تا زمانی كه اظهارنامه او برای ثبت اختراع قبول نشده است می‌تواند آن را مسترد كند.

ماده8

اظهارنامه باید فقط به یك اختراع یا به دسته‌ای از اختراعات مرتبط كه یك اختراع كلی را تشكیل می‌دهند مربوط باشد. دراختراع كلی ذكر نكردن ارتباط اجزاء آن موجب بی‌اعتباری گواهینامه اختراع مربوط نمی‌شود. متقاضی می‌تواند تا زمانی كه اظهارنامه وی مورد موافقت قرار نگرفته است‌:

الفـ اظهارنامه خود را اصلاح كند، مشروط بر آن كه از حدود اظهارنامه نخست تجاوز نكند.

ب ـ آن را به دو یا چند اظهارنامه تقسیم كند. اظهارنامه تقسیمی باید دارای تاریخ تقاضای اولیه بوده و درصورت اقتضاء، مشمول حق تقدم اظهارنامه نخستین است‌.

ماده9

متقاضی می‌تواند همراه با اظهارنامه خود، طی اعلامیه‌ای حق تقدم مقرر در كنوانسیون پاریس برای حمایت ازمالكیت صنعتی مورخ 1261 هجری شمسی (20 مارس 1883 میلادی‌) و اصلاحات بعدی آن را درخواست نماید. حق تقدم می‌تواند براساس یك یا چند اظهارنامه ملی یا منطقه‌ای یا بین‌المللی باشد كه در هر كشور یا برای هر كشور عضو كنوانسیون مذكور تسلیم شده است‌. درصورت درخواست حق تقدم‌:

الف ـ اداره مالكیت صنعتی از متقاضی می‌خواهد ظرف مدت معین‌، رونوشت اظهارنامه‌ای را ارائه دهد كه توسط مرجع ثبت اظهارنامه‌ای كه مبنای حق تقدم است‌، گواهی شده باشد.

ب ـ با پذیرش درخواست حق تقدم حمایتهای مذكور در كنوانسیون پاریس شامل آن خواهد بود.

درصورت عدم مراعات شرایط مندرج در این ماده و مقررات مربوط به آن‌، اعلامیه مذكور كان‌لم‌یكن تلقی می‌شود.

ماده10

بنا به درخواست اداره مالكیت صنعتی‌، متقاضی باید شماره و تاریخ اظهارنامه اختراعی را كه در خارج تسلیم كرده و عیناً و ماهیتاً مربوط به اختراع مذكور در اظهارنامه تسلیم شده به اداره مالكیت صنعتی است‌، ارائه دهد. همچنین با درخواست اداره مالكیت صنعتی متقاضی باید مدارك زیر را به اداره مذكور تسلیم كند:

الف ـ تصویر هرگونه نامه و اخطاریه‌ای كه متقاضی درمورد نتایج بررسی‌های انجام شده درخصوص اظهارنامه‌های خارج دریافت كرده است‌.

ب ـ تصویر گواهینامه اختراع كه براساس اظهارنامه‌های خارجی ثبت شده است‌.

ج ـ تصویر هرگونه تصمیم نهایی مبنی بر رد اظهارنامه خارجی یا رد ثبت اختراع ادعا شده در اظهارنامه خارجی‌.

د ـ تصویر هر تصمیم نهایی مبنی بر بی‌اعتباری گواهینامه اختراع صادرشده براساس اظهارنامه خارجی‌.

ماده11

اداره مالكیت صنعتی تاریخ تقاضا را همان تاریخ دریافت اظهارنامه تلقی خواهد كرد مشروط بر این كه اظهارنامه در زمان دریافت‌، حاوی نكات زیر باشد:

الف ـ ذكر صریح یا ضمنی این نكته كه ثبت یك اختراع تقاضا می‌شود.

ب ـ ذكر نكاتی كه شناخت هویت متقاضی را میسر می‌كند.

ج ـ توصیف اجمالی اختراع‌.

اگر اداره مالكیت صنعتی تشخیص دهد كه اظهارنامه در زمان تقاضا فاقد شرایط فوق بوده است‌، از متقاضی دعوت خواهد كرد تا از تاریخ ابلاغ ظرف سی روز اصلاحات لازم را انجام دهد و تاریخ تقاضا همان تاریخ دریافت اصلاحات مذكور خواهد بود ولی اگر در مهلت تعیین شده اصلاح صورت نگیرد، اظهارنامه كان‌لم‌یكن تلقی خواهد شد.

ماده12

چنانچه در اظهارنامه به نقشه‌هایی اشاره شود كه در آن درج یا ضمیمه نشده است‌، اداره مالكیت صنعتی از متقاضی دعوت می‌كند تا نقشه‌ها را ارائه دهد. اگر متقاضی دعوت را اجابت كرده و نقشه‌های مورد اشاره را ارائه نماید، اداره مذكور تاریخ دریافت نقشه را تاریخ تقاضا تلقی خواهد نمود. درغیر این صورت‌، تاریخ تقاضا را همان تاریخ دریافت اظهارنامه قید نموده و اشاره به نقشه‌ها را كأن لم یكن تلقی خواهد كرد.

ماده13

پس از قید تاریخ تقاضا، اداره مالكیت صنعتی اظهارنامه را از نظر انطباق با شرایط مندرج در این قانون و آئین‌نامه آن‌، بررسی خواهد كرد و درصورت تشخیص انطباق‌، اقدام لازم را برای ثبت اختراع انجام می‌دهد. درغیر این صورت اظهارنامه را رد و مراتب را به متقاضی ابلاغ می‌كند.

ماده14

اداره مالكیت صنعتی پس از ثبت اختراع باید:

الف ـ درخصوص ثبت اختراع یك نوبت آگهی منتشر كند.

ب ـ گواهینامه ثبت اختراع را صادر كند.

ج ـ رونوشت گواهینامه ثبت اختراع را بایگانی و پس از دریافت هزینه مقرر، اصل آن را به متقاضی تسلیم كند.

دـ به درخواست دارنده گواهینامه اختراع‌، تغییراتی را در مضمون و نقشه‌های اختراع‌، به منظور تعیین حدود حمایت اعطاء شده انجام دهد، مشروط بر این كه در نتیجه این تغییرات‌، اطلاعات مندرج در گواهینامه اختراع ازحدود اطلاعات مذكور در اظهارنامه اولیه‌ای كه اختراع براساس آن ثبت شده است‌، تجاوز نكند.

ماده15

حقوق ناشی از گواهینامه اختراع به ترتیب زیر است‌:

الف ـ بهره‌برداری ازاختراع ثبت شده در ایران توسط اشخاصی غیر از مالك اختراع‌، مشروط به موافقت مالك آن است‌. بهره‌برداری از اختراع ثبت شده به شرح آتی خواهد بود:

1 ـ درصورتی كه اختراع درخصوص فرآورده باشد:

اول ـ ساخت‌، صادرات و واردات‌، عرضه برای فروش‌، فروش و استفاده از فرآورده‌.

دوم ـ ذخیره به قصد عرضه برای فروش‌، فروش یا استفاده از فرآورده‌.

2 ـ درصورتی كه موضوع ثبت اختراع فرآیند باشد:

اول ـ استفاده از فرآیند.

دوم ـ انجام هر یك از موارد مندرج در جزء (1) بند (الف‌) این ماده درخصوص كالاهایی كه مستقیماً از طریق این فرآیند به دست می‌آید.

ب ـ مالك می‌تواند با رعایت بند (ج‌) این ماده و ماده (17) علیه هر شخص كه بدون اجازه او بهره‌برداریهای مندرج در بند (الف‌) را انجام دهد و به حق مخترع تعدی كند و یا عملی انجام دهد كه ممكن است منجر به تعدی به حق مخترع شود، به دادگاه شكایت كند.

ج ـ حقوق ناشی از گواهینامه اختراع شامل موارد زیر نمی‌شود:

1ـ بهره‌برداری از كالاهایی كه توسط مالك اختراع یا با توافق او در بازار ایران عرضه‌می‌شود.

2ـ استفاده از وسایل موضوع اختراع در هواپیماها، وسائط نقلیه زمینی یا كشتی‌های سایر كشورها كه به طور موقت یا تصادفاً وارد حریم هوایی‌، مرزهای زمینی یا آبهای كشور می‌شود.

3ـ بهره‌برداریهایی كه فقط با اهداف آزمایشی درباره اختراع ثبت شده انجام می‌شود.

4ـ بهره‌برداری توسط هر شخصی كه با حُسن نیت قبل از تقاضای ثبت اختراع یا درمواقعی كه حق تقدم تقاضا شده است‌، قبل از تاریخ تقاضای حق تقدم همان اختراع‌، از اختراع استفاده می‌كرده یا اقدامات جدی و مؤثری جهت آماده شدن برای استفاده از آن در ایران به عمل می‌آورده است‌.

د ـ حقوق استفاده كننده قبلی كه در جزء(4) بند (ج‌) این ماده قید شده است‌، تنها به همراه شركت یا كسب و كار یا به همراه بخشی كه در آن از اختراع استفاده می‌شده یا مقدمات استفاده از آن فراهم گردیده‌، قابل انتقال یا واگذاری است‌.

ماده16

اعتبار گواهینامه اختراع با رعایت این ماده‌، پس از بیست‌سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه اختراع منقضی می‌شود. به‌منظور حفظ اعتبار گواهینامه یا اظهارنامه اختراع‌، پس از گذشت یك سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه و قبل از شروع هر سال‌، مبلغی كه به موجب آئین‌نامه این قانون تعیین می‌شود، توسط متقاضی به اداره مالكیت صنعتی پرداخت می‌گردد. تأخیر در پرداخت، حداكثر تا شش ماه در صورت پرداخت جریمه مجاز است‌.

درصورتی كه هزینه سالانه پرداخت نشود، اظهارنامه مربوط مسترد شده تلقی و یا گواهینامه اختراع‌، فاقد اعتبار می‌شود.

ماده17

دولت یا شخص مجاز از طرف آن‌، با رعایت ترتیبات زیر، می‌توانند از اختراع بهره‌برداری نمایند:

الف ـ درمواردی كه با نظر وزیر یا بالاترین مقام دستگاه ذی‌ربط منافع عمومی مانند امنیت ملی‌، تغذیه‌، بهداشت یا توسعه سایر بخشهای حیاتی اقتصادی كشور، اقتضاء كند كه دولت یا شخص ثالث از اختراع بهره‌برداری نماید و یا بهره‌برداری از سوی مالك یا شخص مجاز از سوی او مغایر با رقابت آزاد بوده و از نظر مقام مذكور، بهره‌برداری از اختراع رافع مشكل باشد، موضوع در كمیسیونی مركب از رئیس سازمان ثبت اسناد و املاك كشور، یكی از قضات دیوان عالی كشور با معرفی رئیس قوه قضائیه‌، دادستان كل كشور، نماینده رئیس‌جمهور و وزیر یا بالاترین مقام دستگاه ذی‌ربط مطرح و درصورت تصویب‌، با تعیین كمیسیون مذكور، سازمان دولتی یا شخص ثالث بدون موافقت مالك اختراع‌، از اختراع بهره‌برداری می‌نماید.

ب ـ بهره‌برداری از اختراع محدود به منظوری خواهد بود كه در مجوز آمده است و مشروط به پرداخت مبلغ مناسب به مالك مذكور با درنظرگرفتن ارزش اقتصادی مورد اجازه می‌باشد. درصورتی كه مالك اختراع یا هر شخص ذی‌نفع دیگر توضیحی داشته باشند، كمیسیون پس از رسیدگی به اظهارات آنان و لحاظ كردن بهره‌برداری در فعالیتهای غیررقابتی اتخاذ تصمیم خواهد كرد. كمیسیون می‌تواند بنا به درخواست مالك اختراع یا سازمان دولتی یا شخص ثالثی كه مجوز بهره‌برداری از اختراع ثبت شده را دارد، پس از رسیدگی به اظهارات طرفین یا یكی از آنها در محدوده‌ای كه ضرورت اقتضاء نماید، نسبت به تصمیم‌گیری مجدد اقدام كند.

ج ـ درصورتی كه مالك اختراع ادعا نماید كه شرایط و اوضاع و احوالی كه باعث اتخاذ تصمیم شده دیگر وجود ندارد و امكان تكرار آن میسر نیست و یا این كه ادعا نماید سازمان دولتی یا شخص ثالثی كه توسط كمیسیون تعیین شده نتوانسته طبق مفاد تصمیم و شرایط آن عمل كند، موضوع در كمیسیون مطرح و بررسی و پس از استماع اظهارات مالك اختراع‌، وزیر یا بالاترین مقام دستگاه ذی‌ربط و بهره‌بردار، اجازه بهره‌برداری لغو شده و حسب مورد اجازه بهره‌برداری برای مالك یا بهره‌بردار دیگر صادر می‌شود. با احراز شرایط مقرر در این بند، اگر كمیسیون تشخیص دهد حفظ حقوق قانونی اشخاصی كه این اجازه را كسب كرده‌اند، بقاء تصمیم را ایجاب می‌نماید آن تصمیم را لغو نمی‌كند.

درمواردی كه اجازه بهره‌برداری توسط كمیسیون به شخص ثالثی داده شده است‌، می‌توان آن مجوز را فقط به همراه شركت یا كسب و كار شخص تعیین‌شده ازطرف كمیسیون یا به همراه قسمتی از شركت یا كسب و كاری كه اختراع در آن بهره‌برداری می‌شود، انتقال داد.

د ـ اجازه بهره‌برداری موضوع این ماده‌، مانع انجام امور زیر نیست‌:

1 ـ انعقاد قرارداد بهره‌برداری توسط مالك اختراع‌، با رعایت مقررات این ماده‌.

2 ـ بهره‌برداری مستمر از حقوق تفویضی توسط مالك اختراع طبق مندرجات بند (الف‌) ماده (15).

3 ـ صدور اجازه استفاده ناخواسته طبق اجزاء (1) و (2) بند (ح‌) این ماده‌.

هـ ـ درخواست اجازه بهره‌برداری از كمیسیون باید همراه دلیل و سندی باشد كه به‌موجب آن ثابت شود دستگاه دولتی یا شخص مجاز، از مالك اختراع درخواست بهره‌برداری كرده ولی نتوانسته است اجازه بهره‌برداری را با شرایط معقول و ظرف مدت زمان متعارف تحصیل نماید.

رعایت مراتب این بند، درصورت فوریت ناشی از مصالح ملی یا موارد حصول شرایط قهریه در كشور كلاً به تشخیص كمیسیون لازم نخواهد بود، مشروط بر آن كه در این قبیل موارد مالك اختراع دراولین فرصت ممكن از تصمیم كمیسیون مطلع شود.

و ـ بهره‌برداری از اختراع توسط سازمان دولتی یا اشخاص ثالثی كه توسط كمیسیون تعیین شده‌اند، برای عرضه در بازار ایران است‌.

ز ـ اجازه كمیسیون درخصوص بهره‌برداری از اختراع در زمینه فناوری نیمه‌هادیها، تنها در موردی جایز است كه به منظور استفاده غیرتجاری عمومی بوده یا درموردی باشد كه وزیر یا بالاترین مقام دستگاه ذی‌ربط تشخیص دهد كه نحوه استفاده از اختراع ثبت شده توسط مالك یا استفاده كننده آن غیررقابتی است‌.

ح ـ پروانه بهره‌برداری بدون موافقت مالك‌، در موارد زیر نیز با ترتیباتی كه ذكر می‌شود قابل صدور است‌:

1ـ درصورتی كه در یك گواهینامه اختراع ادعا شده باشد كه بدون استفاده از یك اختراع ثبت‌شده قبلی قابل بهره‌برداری نیست و اختراع مؤخر نسبت به اختراع مقدم‌، متضمن پیشرفت مهم فنی و دارای اهمیت اقتصادی قابل توجه باشد، اداره مالكیت صنعتی به درخواست مالك اختراع مؤخر پروانه بهره‌برداری از اختراع مقدم را درحد ضرورت‌، بدون موافقت مالك آن‌، صادر می‌كند.

2ـ درمواقعی كه طبق جزء (1) این بند پروانه بهره‌برداری بدون موافقت مالك صادر شده باشد، اداره مالكیت صنعتی به درخواست مالك اختراع مقدم‌، پروانه بهره‌برداری از اختراع مؤخر را نیز بدون موافقت مالك آن صادر می‌كند.

3ـ درصورت درخواست صدور پروانه بهره‌برداری بدون موافقت مالك طبق اجزاء (1) و (2) این بند در تصمیم مربوط به صدور هر یك از پروانه‌های مذكور، حدود و كاربرد پروانه و مبلغ مناسبی كه باید به مالك اختراع ذی‌ربط پرداخت شود و شرایط پرداخت‌، تعیین می‌شود.

4ـ درصورت صدور پروانه بهره‌برداری طبق جزء (1) انتقال آن فقط به همراه اختراع مؤخر و درصورت صدور پروانه بهره‌برداری طبق جزء (2) انتقال آن فقط به همراه اختراع مقدم مجاز است‌.

5 ـ درخواست صدور پروانه بهره‌برداری بدون موافقت مالك مشروط به پرداخت هزینه مقرر می‌باشد.

6 ـ درصورت صدور پروانه بهره‌برداری بدون موافقت مالك، اجزاء‌(1) و (2) این بند و بندهای (ب‌) تا (و) و نیز بند (ط‌) این ماده قابل اعمال است‌.

طـ تصمیمات كمیسیون درمحدوده بندهای این ماده‌، در دادگاه‌ عمومی تهران قابل اعتراض است‌.

ماده18

هر ذی‌نفع می‌تواند ابطال گواهینامه اختراعی را از دادگاه درخواست نماید. درصورتی كه ذی‌نفع ثابت كند یكی از شرایط مندرج در مواد (1)، (2)، (4) و صدر ماده (6) و بند (ج‌) آن رعایت نشده است یا این كه مالك اختراع‌، مخترع یا قائم مقام قانونی او نیست‌، حكم ابطال گواهینامه اختراع صادر می‌شود.

هر گواهینامه اختراع یا ادعا یا بخشی از ادعاهای مربوط كه باطل شده است‌، از تاریخ ثبت اختراع باطل تلقی می‌شود. رأی نهایی دادگاه به اداره مالكیت صنعتی ابلاغ می‌گردد و اداره مزبور آن را ثبت و پس از دریافت هزینه‌، آگهی مربوط به آن را دراولین فرصت ممكن منتشر می‌كند.

ماده19

چنانچه مالك اختراع بخواهد ازاختراع ثبت شده استفاده ‌كند، سازمان ثبت اسناد و املاك كشور حداكثر ظرف مهلت یك هفته موضوع را به دستگاه یا دستگاههای ذی‌ربط منعكس می‌نماید.

دستگاههای مذكور در خصوص امكان بهره‌برداری از اختراع حداكثر ظرف مدت دوماه اظهار نظر نموده و نتیجه را جهت صدور پروانه بهره‌برداری كتباً به سازمان ثبت اسناد و املاك اعلام می‌نماید.

مقررات عمومی

ماده48

هرگونه تغییر در مالكیت اختراع‌، ثبت طرح صنعتی یا ثبت علائم تجاری یا علامت جمعی یا حق مالكیت ناشی از تسلیم اظهارنامه مربوط‌، به درخواست كتبی هر ذی‌نفع از اداره مالكیت صنعتی انجام شده و به ثبت می‌رسد و جز درمورد تغییر مالكیت اظهارنامه‌، توسط اداره مذكور آگهی می‌شود. تأثیر این گونه تغییر نسبت به اشخاص ثالث منوط به تسلیم درخواست مذكور است‌.

تغییر در مالكیت ثبت علامت یا علامت جمعی درصورتی كه در مواردی مانند ماهیت‌، مبدأ، مراحل ساخت‌، خصوصیات یا تناسب با هدف كالاها یاخدمات سبب گمراهی یا فریب عمومی شود، معتبر نیست‌.

هرگونه تغییر در مالكیت ثبت یك علامت جمعی یا مالكیت اظهارنامه مربوط به آن منوط به موافقت قبلی رئیس سازمان ثبت اسناد و املاك كشور می‌باشد.

ماده49

هرگونه تغییر در مالكیت نام تجاری باید همراه با انتقال مؤسسه یا بخشی از آن كه با نام مزبور شناخته می‌شود، صورت پذیرد.

ماده50

هرگونه قرارداد اجازه بهره‌برداری از اختراع و طرحهای صنعتی ثبت شده‌، یا علامت ثبت شده یا اظهارنامه مربوط به آنها به اداره مالكیت صنعتی تسلیم می‌شود. اداره مالكیت صنعتی‌، مفاد قرارداد را به صورت محرمانه حفظ ولی اجازه بهره‌برداری را ثبت و آگهی می‌كند. تأثیر این گونه قراردادها نسبت به اشخاص ثالث منوط به مراعات مراتب فوق است‌.

ماده51

درصورتی كه محل اقامت متقاضی یا مركز اصلی تجارت وی خارج از ایران باشد، وكیل قانونی او كه مقیم و شاغل در ایران است‌، می‌تواند به نمایندگی از او اقدامات لازم را انجام دهد.

ماده52

تصدی امور مربوط به مالكیت صنعتی و همچنین نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان جهانی مالكیت معنوی و اتحادیه‌های مربوط به كنوانسیونهای ذی‌ربط به عهده سازمان ثبت اسناد و املاك كشور است‌.

ثبت كلیه موضوعات مالكیت صنعتی‌، اعم از اختراع‌، علامت‌، علامت جمعی‌، طرح صنعتی نیز توسط اداره مالكیت صنعتی سازمان ثبت اسناد و املاك كشور انجام می‌شود. در مواردی كه مراجع دیگر به موجب قانون اقدام به بررسی و ثبت می‌نمایند درصورتی از حمایتها و امتیازات مذكور در این قانون بهره‌مند می‌شوند كه حسب مورد مالكیت یا اختراع آنها در اداره مالكیت صنعتی به ثبت رسیده باشد.

ماده53

اداره مالكیت صنعتی با استفاده از شیوه‌های نوین‌، دفاتر جداگانه‌ای برای ثبت اختراعات‌، طرحهای صنعتی و علائم تجارتی پیش‌بینی می‌كند. علائم جمعی در بخش ویژه‌ای در دفتر ثبت علائم‌، ثبت می‌شود.

ماده54

اطلاعات موجود در دفاتر ثبت قابل دسترسی همگان بوده و هر شخص می‌توانـد برابـر مقـررات منـدرج در آئیـن‌نامه اجرائی‌، اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت نماید.

ماده55

اداره مالكیت صنعتی‌، كلیه آگهی‌های مذكور در این قانون را در روزنامه رسمی كشور منتشر خواهد كرد.

ماده56

اداره مالكیت صنعتی مجاز است هرگونه اشتباه در ترجمه یا نسخه‌برداری‌، اشتباه اداری‌، اشتباه در اظهارنامه و یا اشتباه در هر یك از ثبت‌های انجام‌شده طبق این قانون یا آئین‌نامه اجرائی را تصحیح كند.

ماده57

اداره مالكیت صنعتی پس از دریافت هرگونه درخواست كتبی مبنی بر تمدید مهلت انجام هر اقدامی كه در این قانون یا آئین‌نامه اجرائی آن پیش‌بینی شده است‌، پس از بررسی شرایط موجود می‌تواند آن را تمدید نماید. این كار پس از اعلام به اشخاص ذی‌نفع طبق مقررات مذكور در آئین‌نامه انجام می‌شود.

ماده58

اداره مالكیت صنعتی قبل از اعمال اختیارات قانونی‌، به طرفی كه می‌خواهد علیه او تصمیم بگیرد فرصت كافی می‌دهد تا مطالب خود را اعلام نماید. دراین صورت هرگونه تصمیم با لحاظ اعلام مذكور اتخاذ می‌شود.

ماده59

رسیدگی به اختلافات ناشی از اجراء این قانون و آئین‌نامه اجرائی آن در صلاحیت شعبه یا شعب خاصی از دادگاههای عمومی تهران می‌باشد كه حداكثر تا شش‌ماه بعد از تاریخ تصویب این قانون توسط رئیس قوه قضائیه تعیین می‌گردد.

تصمیمات اداره مالكیت صنعتی توسط اشخاص ذی‌نفع قابل اعتراض است و دادخواست مربوط باید ظرف دو ماه از تاریخ ابلاغ تصمیم به ذی‌نفع و یا اطلاع او از آن‌، به دادگاه صالح تقدیم گردد. تجدیدنظرخواهی از آراء و نحوه رسیدگی‌، تابع مقررات آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی است‌.

ماده60

نقض حقوق مندرج در این قانون‌، عبارت است از معنای انجام هرگونه فعالیتی در ایران كه توسط اشخاصی غیر از مالك حقوق تحت حمایت این قانون و بدون موافقت او انجام می‌گیرد.

علاوه بر مالك حقوق تحت حمایت این قانون‌، هرگاه ثابت شود دارنده اجازه استفاده، از مالك درخواست كرده است تا برای خواسته معینی به دادگاه دادخواست بدهد و مالك امتناع كرده یا نتوانسته آن را انجام دهد، دادگاه می‌تواند علاوه بر صدور دستور جلوگیری از نقض حقوق یا نقض قریب‌الوقوع حقوق‌، به جبران خسارت مربوط نیز حكم صادر كند و یا تصمیم دیگری جهت احقاق حق اتخاذ نماید.

ماده61

هر شخصی كه با علم و عمد مرتكب عملی شود كه طبق مواد(15)، (28) و (40) نقض حقوق به شمار آید یا طبق ماده (47) عمل غیرقانونی تلقی شود، مجرم شناخته‌شده و علاوه بر جبران خسارت به پرداخت جزای نقدی از ده ‌میلیون (10.000.000) ریال تا پنجاه میلیون (50.000.000)ریال یا حبس تعزیری از نود و یك روز تا شش ماه یا هر دوی آنها محكوم می‌شود.

در دعوای مدنی راجع به نقض حقوق مالك اختراع در مواقعی كه اختراع‌، فرآیند دستیابی به یك فرآورده باشد، درصورت وجود شرایط زیر، مسؤولیت اثبات این كه فرآورده ازطریق آن فرآیند ساخته نشده است‌، به عهده خوانده دعوی نقض حق خواهد بود. در این صورت دادگاه درصورت ارائه اسناد و مدارك‌، منافع مشروع خوانده دعوی نقض حق را از جهت عدم افشاء اسرار تولیدی و تجاری وی در نظر خواهد گرفت‌:

1ـ فرآورده جدید باشد.

2ـ احتمال قوی وجود داشته باشد كه فرآورده با استفاده از فرآیند مزبور ساخته شده و مالك حقوق ثبت‌شده علی‌رغم تلاشهای معقول نتوانسته است فرآیندی را كه واقعاً استفاده شده‌، تعیین نماید.

ماده62 ـ درصورت تعارض مفاد این قانون با مقررات مندرج در معاهدات بین‌المللی راجع به مالكیت صنعتی كه دولت جمهوری اسلامی ایران به آنها پیوسته و یا می‌پیوندد، مقررات معاهدات مذكور مقدم است‌.

ماده63 ـ باپیش‌بینی درقانون بودجه سالانه تامعادل پنجاه درصد(50%) از درآمد ارزی ناشی از اجراء مفاد كنوانسیونهای مربوط به ثبت بین‌المللی مالكیت‌ صنعتی كه از تاریخ تصویب این‌قانون عاید می‌گردد، برای ‌ارتقاء و تجهیز اداره مالكیت‌ صنعتی و ارتقاء كیفی آن در قانون بودجه سالانه اختصاص می‌یابد.

پس از تأیید اداره مالكیت صنعتی‌، بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران مكلف است ارز مورد نیاز صاحبان ایرانی حقوق مالكیت صنعتی را جهت ثبت بین‌المللی این حقوق برابر تعرفه‌های مذكور در كنوانسیونها و مقررات بین‌المللی با نرخ رسمی تأمین نماید.

ماده64 ـ آئین‌نامه اجرائی این قانون ظرف یك سال از تاریخ تصویب‌، توسط سازمان ثبت اسناد و املاك كشور تهیه و به‌تصویب رئیس قوه قضائیه می‌رسد. در آئین‌نامه مذكور به‌ویژه باید تعرفه هزینه‌های مربوط به اظهارنامه‌های ثبت اختراعات و طرحهای صنعتی‌، ثبت علائم و علائم جمعی و تمدید ثبت آنها و جرائم تأخیر در تمدید با رعایت این قانون و مفاد كنوانسیونهای مربوط كه جمهوری اسلامی ایران عضویت در آنها را پذیرفته است‌، تعیین شود و درصورت لزوم هر سه سال یك بار قابل تجدید نظر می‌باشد.

ماده 65

اختراعات و علائم تجارتی كه قبلاً برابر مقررات سابق ثبت شده‌ است، معتبر بوده و مورد حمایت این قانون قرار می‌گیرد. در این صورت :

الف ـ درمورد اختراعات باید هزینه‌های سالانه مقرر در این قانون‌، برای مدت باقیمانده پرداخت شود.

ب ـ علائم باید درموعد مقرر در همان قانون تمدید شده و پس از تمدید براساس طبقه‌بندی بین‌المللی مجدداً طبقه‌بندی شود.

ماده 66

از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این قانون، قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب 1/4/1310و اصلاحات بعدی آن و آئین‌نامه‌های مربوط به آن ملغی می‌شود.

آیین نامه اجرایی ثبت اختراعات

فصل اول: تسلیم اظهارنامه

ماده 2

ثبت اختراع مستلزم تسلیم اظهارنامه به مرجع ثبت است.

ماده 3

اظهارنامه ثبت اختراع باید در سه نسخه و در فرم مخصوص (الف – 1) و به زبان فارسی تنظیم شده و پس از ذكر تاریخ، توسط متقاضی یا نماینده قانونی وی امضاء شود.

تبصره- در صورتی كه اسناد ضمیمه اظهارنامه و سایر اسناد مربوط، ‌به زبان دیگری غیر از فارسی باشد، ارائه اصل مدارك مورد نیاز همراه با ترجمه عادی كامل آن‌ها الزامی است. مع‌ذلك اگر ترجمه كامل این مدارك برای متقاضی میسر نباشد، می‌تواند خلاصه آن‌ها را به فارسی ضمیمه نماید. مرجع ثبت در صورت لزوم می‌تواند در جریان بررسی اظهارنامه، ترجمه رسمی مدارك مذكور را مطالبه كند. چنانچه اصطلاحات فناوری و علمی به كار رفته در اسناد مذكور، معادل فارسی نداشته باشند، ذكر همان اصطلاحات كفایت می‌كند.

ماده 4

متقاضی باید اظهارنامه ثبت اختراع را به صورت حضوری یا با پست سفارشی و یا در چارچوب ماده 167 این آیین‌نامه به مرجع ثبت تسلیم نماید. تاریخ وصول اظهارنامه یا تاریخ داده پیام، تاریخ اظهارنامه تلقی می‌گردد.

ماده 5

اظهارنامه ثبت اختراع باید حاوی نكات زیر باشد:
1-  اسم، شماره ملی، نشانی، كدپستی، تابعیت و سمت متقاضی و در صورتی كه متقاضی شخص حقوقی است ذكر نام، نوع فعالیت، اقامتگاه، محل و شماره ثبت، تابعیت، مركز اصلی و عنداللزوم هرگونه شناسه دیگر آن الزامی است؛
2-  اسم، شماره ملی،  نشانی و كدپستی نماینده قانونی متقاضی، در صورت وجود؛
3- اسم، اقامتگاه و كدپستی شخص یا اشخاصی كه صلاحیت دریافت ابلاغ‌ها در ایران را دارند، در صورتی كه متقاضی مقیم ایران نباشد؛
4- اسم، نشانی و شغل مخترع، در صورتی كه متقاضی شخص مخترع نباشد؛
5- عنوان اختراع به نحوی كه اختراع ادعایی را مشخص سازد و مشتمل بر كلماتی مثل «بهتر» و غیره نبوده و ترجیحاً بین سه تا 10 كلمه باشد؛
6- تاریخ، محل و شماره اظهارنامه یا گواهی‌نامه اختراع در خارج، در صورت درخواست حق تقدم؛
7- اطلاعات مربوط به اظهارنامه اصلی در صورت تكمیلی بودن اختراع؛
8- تعداد صفحات توصیف، ادعاها، خلاصه توصیف اختراع و نقشه‌ها؛
9- تعیین طبقه اختراع براساس طبقه‌بندی بین‌المللی اختراعات؛

10- تعیین ضمایم.

تبصره 1- در صورت تسلیم اظهارنامه و سایر اسناد مربوط توسط اشخاص حقوقی، امضاء آن‌ها از طرف اشخاص مجاز، ضروری است.

تبصره 2- اسم و نشانی متقاضی مقیم خارج از کشور، علاوه بر فارسی باید به حروف لاتین باشد و با همان حروف نیز ثبت و آگهی شود.

ماده 6

مدارك زیر باید ضمیمه اظهارنامه شود:

1- توصیف اختراع؛

2- ادعا یا ادعاهای اختراع؛

3- خلاصه‌ای از توصیف اختراع؛

4- نقشه یا نقشه‌ها، در صورت لزوم؛

5- مدارك مثبت هویت متقاضی و مخترع؛

6- درخواست كتبی مبنی بر عدم ذكر اسم مخترع، چنانچه مخترع نخواهد اسم وی ذكر شود؛

7- مدارك مربوط به حق تقدم كه بایدهمزمان با تسلیم اظهارنامه یا حداكثر ظرف 15 روز از آن تاریخ تسلیم شود؛

8- رسید مربوط به پرداخت هزینه‌های قانونی؛

9- مدارك نمایندگی، در صورتی كه تقاضا توسط نماینده قانونی به عمل آید.

تبصره1- چنانچه اظهارنامه در زمان تقاضا فاقد شرایط مقرر در ماده 11 قانون باشد، مرجع ثبت از متقاضی دعوت خواهد كرد تا از تاریخ ابلاغ ظرف 30 روز اصلاحات لازم را انجام دهد و تاریخ تقاضا همان تاریخ دریافت اصلاحات مذكور خواهد بود. اگر در مهلت تعیین شده اصلاح صورت نگیرد، اظهارنامه كان لم یكن تلقی خواهد شد. این مهلت برای اشخاص مقیم خارج از كشور 60 روز می‌باشد.

تبصره 2- اگر در اظهارنامه به نقشه‌هایی اشاره شود كه در آن درج یا ضمیمه نشده است مرجع ثبت از متقاضی دعوت می‌كند تا نقشه‌ها را ظرف 30 روز ارائه دهد. در صورت ارائه، تاریخ دریافت نقشه‌ها، تاریخ تقاضا تلقی خواهد شد. در غیر این صورت، مرجع ثبت تاریخ تقاضا را همان تاریخ دریافت اظهارنامه قید نموده و اشاره به نقشه‌ها را كان لم یكن تلقی خواهد كرد. این مهلت برای اشخاص مقیم خارج از كشور 60 روز می‌باشد.

ماده 7

هر صفحه از توصیف، ادعا، خلاصه توصیف و نقشه اختراع باید توسط متقاضی یا نماینده قانونی او امضاء گردد.

ماده 8

اظهارنامه باید فقط به یك اختراع یا به دسته‌ای از اختراعات مرتبط كه یك اختراع كلی را تشكیل می‌دهند مربوط باشد. در غیر این صورت، متقاضی می‌تواند اظهارنامه مربوط به اختراع خود را به دو یا چند اظهارنامه مجزا و مستقل تقسیم نماید.

ماده 9

اظهارنامه تقسیمی باید دارای الزامات اظهارنامه اصلی بوده و در تسلیم آن نكات زیر رعایت گردد:

1- شماره و تاریخ اظهارنامه اولیه؛

2- در صورت درخواست حق تقدم از سوی متقاضی، ذكر شماره و تاریخ اظهارنامه نخستین، همراه با محل حق تقدم؛

3- اصلاح توصیف، ادعا، نقشه و خلاصه توصیف مذكور در اظهارنامه اصلی؛

4- مدارك مربوط به پرداخت هزینه اظهارنامه‌های تقسیمی.

تبصره- در صورت ادعای حق تقدم‌های متعدد برای اظهارنامه اصلی، متقاضی اظهارنامه تقسیمی می‌تواند از حق تقدم یا حق تقدم‌هایی كه از نظر موضوعی مرتبط با آن اظهارنامه تقسیمی باشد، استفاده كند.

ماده 10

توصیف اختراع باید صریح و همراه با جزئیات كامل و مشتمل بر نكات زیر باشد:

1- عنوان اختراع به گونه‌ای كه در اظهارنامه ذكر گردیده است؛

2- زمینه فنی اختراع مربوط؛

3- مشكل فنی و بیان اهداف اختراع؛

4- شرح وضعیت دانش پیشین و سابقه پیشرفت‌هایی كه در رابطه با اختراع ادعایی وجود دارد، به نحوی كه برای درك و بررسی جدید بودن اختراع كفایت كند؛

5- ارائه راه‌حل برای مشكل فنی موجود، همراه با شرح دقیق و كافی و یكپارچه اختراع؛

6- توضیح اشكال، نقشه‌ها، نمودارها در صورت وجود، به‌‌نحوی‌ كه یك متخصص در آن زمینه بتواند اختراع را درك و ارتباط اجزای آن را دریابد. ارجاع به شماره‌هایی كه برای بیان ویژگی‌های اختراع در نقشه‌ آمده است الزامی است؛

7- بیان واضح و دقیق مزایای اختراع ادعایی نسبت به اختراعات پیشین، به نحوی كه ویژگی جدید بودن اختراع و تاثیر فنی آن را روشن سازد؛

8- توضیح حداقل یك روش اجرایی برای به‌كارگیری اختراع؛

9- ذكر صریح كاربرد صنعتی اختراع د ر صورتی كه ماهیت اختراع گویای این امر نباشد.

ماده 11

ادعای اختراع باید عناصر اختراعی را كه حمایت از آن درخواست شده است، درچارچوب مشخصه‌های فنی تعیین كند. هر اختراع می‌تواند مشتمل بر یك یا چند ادعا باشد. ادعا یا ادعاها باید صریح و منجّز بوده و دارای شرایط زیر باشند:

1- معقول بودن تعداد آن‌ها با توجه به ماهیت اختراع و شماره‌‌گذاری ترتیبی آن‌ها در صورت تعدّد؛

2- از اطلاعات افشاء شده در توصیف اختراع فراتر نرود و به طور كامل در توصیف اثبات و مدلل شده باشد؛

3- ویژگی‌های فنی قابل حمایت را با استفاده از جملات مثبت، بیان نماید؛

4- جز در موارد غیرقابل اجتناب، از ارجاع به نقشه‌ها یا توصیف امتناع گردد و تا حد ممكن از به كار بردن عباراتی مانند «همان‌طور كه در توصیف آمد» یا «همان‌طور كه در نقشه‌ها نشان داده شده» خودداری شود؛

5- در صورتی كه برای فهم ادعا ارجاع به نقشه ضرورت داشته باشد، پس از بیان ادعا، شماره صفحه نقشه و علامت مشخص كننده آن در داخل پرانتز ذكر گردد؛

6- مشتمل بر شیوه اجرا و مزایای اختراع نباشد.

ماده 12

ادعا یا ادعاها ممكن است ناظر بر فرآورده‌، فرایند، فرایند دستیابی به یك فرآورده و یا تركیبی از فرایند و فرآورده باشد، مشروط بر اینكه راجع به یك مفهوم اختراعی باشد.

ماده 13

خلاصه توصیف اختراع باید مستقیماً زمینه فنی‌ای كه اختراع به آن تعلق دارد را تعیین كند تا در جستجوی سوابق اختراع ادعایی مورد استفاده قرار گیرد. در خلاصه اختراع نكات زیر باید در نظر گرفته شود:

1- با عنوان اختراع شروع شود و مشتمل بر 70 تا 200 كلمه باشد؛

2- مشكل فنی، اساس راه حل ارائه شده برای آن و كاربرد یا كاربردهای اصلی اختراع را اجمالاً روشن نماید؛

3- در صورت لزوم، مشتمل بر فرمول‌های شیمیایی یا معادلات ریاضی باشد تا براساس آن‌ها ویژگی‌های اختراع به بهترین شكل بیان شود؛

4- در صورتی كه برای توضیح اختراع ارجاع به نقشه ضرورت داشته باشد، پس از توضیح خلاصه هر قسمت باید نشانه‌های ارجاع دهنده به هریك از نقشه‌ها در داخل پرانتز ذكر گردد؛

5- عدم بیان ارزش و مزایای اختراع.

ماده 14

خلاصه توصیف فقط برای بیان اطلاعات اختراع به كار می‌رود و نمی‌تواند مبنای تفسیر برای تعیین حدود ادعا باشد.

ماده 15

چنانچه نقشه‌ها، نمودارها، و جداول، بخشی از ضمیمه اظهارنامه اختراع باشند در ترسیم آن‌ها باید نكات زیر رعایت شوند:

1 – در یك روی صفحه كاغذ بادوام و در قطع A4، با خطوط پررنگ و یكدست مشكی و غیررنگی كشیده شده و ترجیحاً در رسم آن‌ها از ابزارهای فنی نقشه‌كشی استفاده شود و حداكثر حاشیه اوراق به ترتیب از بالا 5/2 سانتی‌متر از چپ 5/1 سانتی‌متر، از راست 5/2 سانتی‌متر و از پایین 1 سانتی‌متر باشد؛

2 – وضوح و شفافیت نقشه‌ها به‌نحوی باشد كه امكان تكثیر یا تصویر‌برداری آن میسر شود؛

3 – تمام عناصر نقشه‌ یا نمودار دارای مقیاس یكسان باشد مگر آنكه برای فهم اختراع، برجسته نمودن بخش خاصی از نقشه‌ و یا نمودار ضروری باشد؛

4 – تا حد امكان به صورت عمودی در صفحه قرار گیرد؛

5- اعداد، حروف و نشانه‌ها به طور روشن ذكر شده و خوانا باشند؛

6 – شامل نشانه‌‌هایی باشد كه در توصیف بتوان به آن‌ها ارجاع داد؛

7 – صفحات باید به ترتیب شماره‌گذاری شده و ترجیحاً نشان دهنده شماره آن صفحه از كل صفحات باشد؛

8– هیچ توضیحی نباید روی نقشه‌ها وجود داشته باشد مگر در مورد جداول و نمودارها؛

9 – در صورتی كه هریك از نقشه‌ها، نمودارها و جداول در بیش از یك صفحه باشد، كل صفحات باید بدون حذف بخشی از آن‌ها‌، شامل نشانه‌هایی مستقل از شماره صفحات باشد به‌نحوی كه ارتباط و تمامیت قسمت‌ها را با یكدیگر روشن سازد.

ماده 16

در صورتی كه در اظهارنامه، توصیف، خلاصه توصیف، ادعا یا ادعاها و نقشه‌ها، به واحدهای اندازه‌گیری وزن و حرارت، انرژی، نور، صدا، مغناطیس، و از این قبیل امور اشاره شده باشد، از قواعد متعارف باید استفاده ‌شود.

ماده 17

سایر ضمائم اظهارنامه، به جز نقشه، نمودار و جدول، باید روی كاغذ دارای قطع A4 درج و نكات ذیل در مورد آن‌ها مراعات گردد:

1 – متن آن‌ها به صورت تایپ شده ارائه گردد و فاصله بین سطور بیش از 5/1 سانتی‌متر نباشد؛

2- فرمول‌های شیمیایی و ریاضی ممكن است به صورت دستی نوشته شوند؛

3- صفحات باید دارای حاشیه 3 سانتی متری در بالا و سمت راست و 2 سانتی‌متری از پایین و سمت چپ باشند؛

4– شماره‌گذاری صفحات، باید به عدد فارسی و به نحوی باشد كه شروع قسمت توصیف اختراع با شماره یك آغاز و به ترتیب تا پایان ادعاها و خلاصه اختراع شماره ‌گذاری شود چنانچه اظهارنامه همراه با نقشه، نمودار و جدول باشد ابتدای آن‌ها باید با شماره‌های جدید از یك شماره‌گذاری شوند؛

5- اوراق نباید تا خورده و پاره شده باشند و فقط یك روی كاغذ نوشته می‌شود.

ماده 18

در صورتی كه متقاضی طبق ماده 9 قانون، درخواست حق تقدم كرده باشد، هنگام تقاضای ثبت اختراع باید درخواست خود را وفق فرم مخصوص و به همراه مداركی كه حاكی از این حق باشد به مرجع ثبت‌ تسلیم نماید. این درخواست باید مشتمل بر نكات زیر باشد:

1 – تاریخ و شماره اظهارنامه اصلی؛

2 – طبقه‌بندی بین‌المللی مرتبط با اظهارنامه اصلی؛

3– كشور یا كشورهایی كه اظهارنامه اصلی در آنجا تسلیم شده است و چنانچه اظهارنامه منطقه‌ای یا بین‌المللی منبای حق تقدم باشد، ذكر مأخذ آن.

ماده 19

در صورتی كه متقاضی مدعی دو یا چند اظهارنامه پیشین باشد، مدت حق تقدم از زمان مقدم‌ترین آن‌ها محاسبه می‌گردد.

ماده 20

مدت زمان حق تقدم در ثبت اختراع، 12 ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه اصلی خواهد بود. در این مورد روز تسلیم جزء مدت محسوب نخواهد شد و اگر آخرین روز مصادف با روز تعطیل باشد، این مدت تا آخرین ساعت اولین روز اداری بعد از روز تعطیل، محاسبه خواهد شد.

فصل دوم: انتقال، اصلاح، استرداد و ثبت اظهارنامه

ماده 21

انتقال حق مالكیت ناشی از تسلیم اظهارنامه یا اعطاء هرگونه اجازه بهره‌برداری از آن باید حسب مورد به درخواست كتبی منتقل‌الیه یا مالك اختراع به مرجع ثبت اعلام و در پرونده مربوط درج ‌گردد. اعمال این تغییر منوط به پرداخت هزینه مربوط خواهد بود.

ماده 22

چنانچه متقاضی بخواهد اصلاحاتی را در مورد توصیف، خلاصه توصیف اختراع یا نقشه‌ها انجام دهد باید صفحاتی از ضمائم كه این اصلاحات مربوط به آن‌ها است را دوباره تایپ كند، به نحوی كه كل آن‌ها یك سند یكپارچه را تشكیل دهد.

اضافه كردن بین خطوط، چسباندن، حاشیه نویسی، یا اصلاح به صورت زیرنویس و اقداماتی از این قبیل ممنوع است.

ماده23

متقاضی می‌تواند تا قبل از ثبت اختراع، اظهارنامه خود را اصلاح كند، مشروط بر اینكه از حدود اظهارنامه نخست تجاوز ننماید. درخواست اصلاح با پرداخت هزینه‌ مقرر در جدول هزینه‌ها انجام می‌پذیرد.

ماده 24

اظهارنامه اختراع ممكن است با درخواست كتبی متقاضی مسترد گردد. در صورت تعدد متقاضیان، این درخواست باید به امضای همه آن‌ها رسیده و متضمن عنوان اختراع، شماره و تاریخ اظهارنامه باشد. در صورت استرداد اظهارنامه، هزینه‌های پرداختی مسترد نخواهد شد.

تبصره – در صورتی كه اظهارنامه مسترد شده مبنای اظهارنامه‌های تقسیم شده دیگری قرار گرفته باشد، اظهارنامه‌های بعدی هم مسترد شده تلقی می‌گردد.

ماده 25

توسعه یا بهبود یك اختراع می‌تواند موضوع اظهارنامه تكمیلی نیز قرار گیرد، مشروط بر اینكه مكمل و مبین همان اختراعی باشد كه در اظهارنامه اصلی ادعا شده است. در این صورت:

1- شماره و تاریخ اظهارنامه اصلی در اظهارنامه تكمیلی ذكر می‌گردد؛

2- تكمیلی بودن اختراع در قسمت توصیف بعد از عنوان درج می‌شود؛

3- اعطای گواهی‌نامه اختراع به اظهارنامه تكمیلی مشروط به اعطای گواهی‌نامه اختراع به اظهارنامه اصلی است؛

4- در صورت ثبت اختراع اصلی، آگهی ثبت اختراع تكمیلی متضمن شماره و تاریخ ثبت اظهارنامه اصلی است.

تبصره 1- در صورت رد اظهارنامه تكمیلی در مهلتی كه برای اعتراض به رد وجود دارد، متقاضی می‌تواند اظهارنامه خود را به طور مستقل ارائه دهد، مشروط بر آنكه مفهوم اختراعی آن با اظهارنامه اصلی یكسان نباشد در این صورت، شماره‌ای جدید به اظهارنامه مستقل داده می‌شود و از همان تاریخ اظهارنامه تكمیلی حق تقدم خواهد داشت.

تبصره 2- صدور گواهی‌نامه اختراع تكمیلی تابع همان مقرراتی خواهد بود كه برای گواهی‌نامه اصلی تعیین شده است ولی مدت اعتبار گواهی‌نامه تكمیلی نمی‌تواند از مدت اعتبار گواهی‌نامه اصلی تجاوز نماید.

ماده 26

استفاده از مهلت ارفاقی مقرر در بند هـ ماده 4 قانون از جمله ناظر بر موارد زیر است:

1- افشاء به دلیل یا در نتیجه سوء استفاده اشخاص ثالث یا ذی‌حق قبلی متقاضی انجام شده باشد؛

2- افشاء در نتیجه شركت در یك نمایشگاه رسمی باشد كه در این فرض متقاضی باید گواهی شركت در این نمایشگاه را كه به تأیید مسئولان ذی‌ربط رسیده همراه با درج این مطلب كه اختراع فقط در نمایشگاه مذكور به نمایش گذاشته شده است، ظرف 30 روز از تاریخ تسلیم اظهارنامه به مرجع ثبت تسلیم نماید.

تبصره – منظور از نمایشگاه رسمی نمایشگاهی‌است كه توسط دولت یا ادارات ذی‌صلاح داخلی تشكیل می‌شود و یا توسط دولت یا اشخاص ذی‌صلاح در یك كشور عضو كنوانسیون پاریس و در سطح بین‌المللی برگزار می‌گردد. در فرض اخیر گواهی مسؤولان ذی‌ربط نمایشگاه رسمی باید به تأیید نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران رسیده باشد.

ماده 27

مرجع ثبت پس از دریافت اظهارنامه و ضمایم مربوط و احراز شرایط مقرر در ماده 11 قانون، آن را در دفتر ثبت وارد و بر روی هریك از نسخ اظهارنامه، تاریخ دریافت اظهارنامه و شماره آن را قید نموده و نسخه دوم آن را همرا با ضمائم، كه دارای همان مشخصات نسخه اصلی است، بعد از امضاء و مهر و قید تاریخ (ساعت، روز، ماه، سال) وصول آن با تمام حروف، به عنوان رسید به متقاضی مسترد خواهد كرد.

تبصره – درخصوص اظهارنامه‌هایی كه با پست سفارشی ارسال می‌شوند، در صورت ثبت اظهارنامه‌ها، نسخه دوم آن‌ها همراه با ضمائم توسط و به هزینه مرجع ثبت با پست سفارشی به عنوان رسید به متقاضیان مسترد خواهد شد. در صورت عدم ثبت نیز مراتب به همین ترتیب به‌اطلاع متقاضیان خواهد رسید. پاسخ اظهارنامه‌های واصله در چارچوب ماده167 این آیین‌نامه به صورت الكترونیكی خواهد بود.

فصل سوم : ‌بررسی اظهارنامه و ثبت اختراع

ماده 28

مرجع ثبت، پس از دریافت اظهارنامه و ضمائم مربوط، آن را ظرف 6 ماه از حیث انطباق با شرایط شكلی و ماهوی مندرج در قانون و این آیین‌نامه بررسی می‌نماید.

تبصره1- مرجع ثبت در صورت ضرورت می‌تواند از مراجع ذی‌ربط اعم از خصوصی یا دولتی و یا از متخصصان و كارشناسان امر برای احراز شرایط ماهوی اختراع استعلام و كسب نظر نماید. مهلت پاسخ به استعلام و اعلام نظر حداكثر 3 ماه خواهد بود.

تبصره2- اظهارنظر مراجع و اشخاص مذكور جنبه مشورتی داشته و عدم پاسخ به استعلام و كسب نظر مانع از بررسی و اتخاذ تصمیم مرجع ثبت نیست.

تبصره 3- استعلام و كسب نظر از مراجع و اشخاص مذكور می‌تواند براساس قراردادهای منعقده با آن‌ها صورت گیرد.

ماده 29

چنانچه پس از بررسی اظهارنامه و ضمائم آن، انجام اصلاحات یا تكمیل اظهارنامه و ضمائم آن ضرورت داشته باشد، مرجع ثبت با تعیین مواردی كه نیاز به اصلاح یا تكمیل دارند كتباً از متقاضی می‌خواهد تا ظرف 30 روز از تاریخ ابلاغ نسبت به انجام اصلاحات یا تكمیل مدارك اقدام نماید. در غیر این صورت اظهارنامه كان لم یكن تلقی خواهد شد. مهلت تعیین شده در این ماده برای اشخاص مقیم خارج از كشور 60 روز می‌باشد.

ماده 30

تصمیم مرجع ثبت مبنی بر اعطای گواهی‌نامه اختراع كتباً به متقاضی اعلام شده و متقاضی باید ظرف مدت 30 روز پس از اعلام جهت پرداخت هزینه‌های مربوط به ثبت اختراع و انتشار آگهی موضوع ماده 32 این آیین‌نامه اقدام نماید. در صورت عدم پرداخت هزینه‌ها درمهلت مقرر فوق، اظهارنامه كان لم یكن تلقی می‌گردد. این مهلت برای متقاضیان مقیم خارج از كشور 60 روز می‌باشد.

ماده 31

اختراع با قید مراتب زیر طبق فرم (الف-2) در دفتر ثبت اختراع ثبت می‌شود:

1 – شماره وتاریخ اظهارنامه با قید ساعت و روز و ماه و سال؛

2 – شماره و تاریخ ثبت اختراع؛

3– اسم و نشانی و تابعیت مالك اختراع؛

4 – اسم و نشانی و تابعیت مخترع در صورتی كه متقاضی شخص مخترع نیست مگر اینكه مخترع كتباً تقاضا نموده باشد كه نامش در گواهی‌نامه اختراع ذكر نشود؛

5 - اسم و نشانی نماینده قانونی مخترع، اگر ثبت اختراع توسط وی تقاضا شده باشد؛

6 – عنوان اختراع؛

7– طبقه‌بندی بین‌المللی اختراع با ذكر زمینه علمی‌ای كه اختراع در آن طبقه قرار می‌گیرد؛

8 – در صورت ادعای حق تقدم و پذیرش آن، تاریخ، شماره و محل تسلیم اظهارنامه مقدم؛

9 – مدت حمایت.

تبصره 1- در دفتر ثبت اختراع، برای هر اختراع دو صفحه اختصاص می‌یابد و هر تغییر و اصلاح و همچنین نقل و انتقالاتی كه جزئاً یا كلاً نسبت به موضوع اختراع صورت می‌گیرد، در صفحات مزبور قید می‌گردد.

تبصره 2- درج مراتب فوق پس از تكمیل باید به امضاء مالك اختراع یا نماینده قانونی وی و همچنین رئیس اداره ثبت اختراعات برسد.

ماده 32

پس از ثبت اختراع، آگهی مربوط به ثبت، ظرف 30 روز با قید مراتب مذكور در ماده 31 این آیین‌نامه در روزنامه رسمی منتشر می‌گردد. آگهی مزبور به امضاء رئیس اداره ثبت اختراعات رسیده و برای انتشار تسلیم روزنامه رسمی می‌شود.

ماده 33

پس از انتشار آگهی ثبت اختراع و تحویل نسخه منتشر شده یا منعكس درسایت روزنامه‌ رسمی به مرجع ثبت، گواهی‌نامه اختراع صادر و به متقاضی یا نماینده قانونی وی تسلیم خواهد شد. گواهی‌نامه اختراع بایستی با استفاده از فناوری روز تهیه و مشتمل بر نسخه‌ای از توصیف – ادعا – خلاصه توصیف و نقشه بوده و منگنه و مهر شده و به امضاء رئیس اداره ثبت اختراعات برسد. گواهی‌نامه اختراع طبق فرم (الف – 3) باید حاوی نكات زیر باشد:

1 – شماره وتاریخ اظهارنامه؛

2 – شماره و تاریخ ثبت اختراع؛

3 – اسم، نشانی و تابعیت دارنده اختراع؛

4 – اسم، نشانی و تابعیت مخترع، مگر اینكه مخترع كتباً از مرجع ثبت درخواست عدم ذكر نام خود را نماید؛

5- عنوان اختراع؛

6 – طبقه‌بندی بین‌المللی اختراع؛

7- ذكر تاریخ، شماره و محل تسلیم اظهارنامه مقدم، درصورت ادعای حق تقدم و پذیرش آن؛

8– مدت حمایت.

ماده 34

در صورت تعدد متقاضی ثبت اختراع، به درخواست آن‌ها، میزان سهم هریك در گواهی‌نامه اختراع به تفكیك قید خواهد شد. در غیر این صورت، حقوق ناشی از اختراع بالسویه خواهد بود.

ماده 35

در صورت تقاضای مالك اختراع ثبت شده برای صدور پروانه بهره‌برداری، مرجع ثبت حداكثر ظرف یك هفته از تاریخ تقاضا مراتب را به انضمام سوابق اختراع به دستگاه یا دستگاه‌هایی كه مرتبط با موضوع اختراع تشخیص می‌دهد، منعكس و پس از اخذ نظرات آن‌ها نسبت به صدور پروانه مذكور اقدام خواهد كرد. چنانچه مراجع یادشده ظرف مهلت مقرر در ماده 19 قانون پاسخ ندهندیا پاسخ منفی دهند، مرجع ثبت تكلیفی برای صدور مجوز بهره‌برداری ندارد.

تبصره - درصورتی كه اخذ نظرات مراجع ذی‌ربط قانوناً مستلزم پرداخت هزینه باشد، تأدیه این هزینه به عهده متقاضی پروانه بهره‌برداری است.

فصل چهارم: صدور پروانه اجباری بهره‌برداری

ماده 36

درخواست صدور پروانه اجباری بهره‌برداری اختراع باید از جانب وزیر یا بالاترین مقام دستگاه دولتی یا اشخاص مجاز از سوی آن‌ها، تسلیم دبیرخانه كمیسیون گردد. این درخواست باید همراه دلیل و مدركی باشد كه به موجب آن ثابت شود، دستگاه دولتی یا شخص مجاز از طرف او، از مالك درخواست بهره‌برداری كرده ولی نتوانسته اجازه بهر‌ه‌برداری را با شرایط معقول و ظرف مدت زمان متعارف تحصیل نماید. رعایت مراتب فوق، در صورت فوریت ناشی از مصالح ملی در كشور به تشخیص كمیسیون موضوع ماده 17 قانون لازم نخواهد بود و تصمیم كمیسیون در این خصوص بلافاصله به اجرا درمی‌آید، مشروط بر آنكه در این قبیل موارد مالك اختراع در اولین فرصت ممكن از تصمیم كمیسیون مطلع شود.

ماده 37

دبیرخانه پس از دریافت درخواست پروانه اجباری بهره‌برداری، ظرف 10 روز موضوع را به مالك اختراع ابلاغ می‌كند. مالك اختراع موظف است مراتب را به اشخاصی كه مجوز بهره‌برداری از اختراع مورد نظر را دارند اطلاع دهد. مخترع و اشخاصی كه مجوز بهره‌برداری از اختراع مورد نظر را دارند باید ظرف 30 روز نظرات خود را به صورت مدلل و مستند كتباً به دبیرخانه ارائه نمایند كه دردفتر مخصوص به ثبت رسیده وجهت تصمیم‌گیری تسلیم كمیسیون خواهد شد.

ماده 38

دبیرخانه حداقل 10 روز قبل از تشكیل جلسه كمیسیون، باید زمان آن را به متقاضی پروانه اجباری و مالك اختراع و اشخاص ذی‌نفع اطلاع دهد. اشخاص مذكور می‌توانند در جلسه حضور پیدا كنند. كمیسیون پس از استماع اظهارات آن‌ها تصمیم مقتضی اتخاذ و مراتب را اعلام خواهد نمود.

ماده 39

درصورت اعطای پروانه اجباری، كمیسیون باید شرایط بهره‌برداری، نام سازمان دولتی بهره‌بردار یا شخص مجاز از طرف او، مدت بهره‌برداری، مبلغ مذكور در بند ب ماده 17 قانون به تشخیص كارشناس رسمی، اقدامات اجرایی، مدت زمان لازم برای انجام اقدامات اجرایی توسط بهره‌بردار، محدوده جغرافیایی و موارد مجاز استفاده از اختراع را دقیقاً مشخص نماید.

تبصره- پرداخت هزینه‌های كارشناسی برای تعیین مبلغ مذكور در این ماده به عهده بهره‌بردار خواهد بود.

ماده 40

تصمیم كمیسیون مبنی بر اعطاء پروانه اجباری بهره‌برداری باید در دفتر ثبت اختراع قید و به هزینه متقاضی در روزنامه رسمی كشور منتشر و به مالك اختراع و سایر اشخاص ذی‌نفع ابلاغ گردد.

ماده 41

چنانچه پس از بررسی مدارك و استماع اظهارات طرفین، كمیسیون تشخیص دهد كه درخواست ارائه شده منطبق با شرایط مندرج در ماده 17 قانون نمی‌باشد، درخواست را رد و نتیجه را از طریق دبیرخانه به متقاضی و اشخاص ذی‌نفع ابلاغ می‌نماید.

ماده 42

مالك اختراع یا سازمان دولتی و همین‌طور شخص ثالثی كه پروانه اجباری بهره‌برداری برای او صادر شده است ظرف 20 روز پس از دریافت ابلاغ موضوع ماده 40این آیین‌نامه می‌تواند نسبت به تصمیم كمیسیون درخواست بررسی مجدد نماید. چنانچه كمیسیون درخواست تجدید نظر را قانع كننده تشخیص دهد، جلسه‌ای را حداكثر ظرف 30 روز پس از وصول درخواست، برای رسیدگی به اظهارات متقاضی تجدید نظر و در صورت لزوم طرف او تشكیل خواهد داد و در مورد شرایط و مدت پروانه اجباری بهره‌برداری اتخاذ تصمیم می‌نماید. در غیر این صورت درخواست مذكور رد می‌گردد. نحوه تشكیل كمیسیون، مهلت‌ها و ابلاغ تصمیمات كمیسیون مطابق با این آیین‌نامه خواهد بود.

ماده 43

مالك اختراع می‌تواند درخواست لغو پروانه اجباری بهره‌برداری صادره از سوی كمیسیون را بنابه دلائلی كه در بند (ج) ماده 17 قانون آمده است، همراه با مدارك و مستندات مربوط به دبیرخانه كمیسیون تسلیم نماید. دبیرخانه موظف است ظرف 30 روز از تاریخ تسلیم درخواست، مراتب را همراه با دلائل به بهره‌بردار اعلام تا چنانچه پاسخی داشته باشد ظرف 30 روز به دبیرخانه اعلام نماید. مرجع مذكور اظهارات طرفین به انضمام مدارك و مستندات ارائه شده را جهت اتخاذ تصمیم به كمیسیون ارسال می‌دارد. كمیسیون پس از بررسی اظهارات مالك اختراع، وزیر یا بالاترین مقام دستگاه ذی‌ربط و بهره‌بردار، تصمیم مقتضی را اتخاذ می‌نماید. چنانچه تصمیم كمیسیون مبنی بر لغو پروانه بهره‌برداری باشد، حسب مورد اجازه بهره‌برداری برای مالك یا بهره‌بردار دیگر صادر می‌گردد. در صورتی كه حفظ حقوق قانونی اشخاصی كه اجازه را كسب كرده‌اند، ابقاء تصمیم را ایجاب نماید، كمیسیون نسبت به ابقاء آن اقدام می‌نماید.

تصمیم كمیسیون مبنی بر لغو یا ابقاء پروانه اجباری بهره‌برداری همراه با مدت و شرایط مربوط از سوی دبیرخانه به طرفین ابلاغ خواهد شد.

ماده 44

هرگونه تصمیم كمیسیون مبنی بر اعطای پروانه اجباری بهره‌برداری یا رد آن از سوی متقاضی یا مالك اختراع قابل اعتراض در دادگاه‌ صالح مقرر در ماده 59 قانون می‌باشد. این اعتراض باید ظرف 60 روز از تاریخ ابلاغ تصمیم كمیسیون به ذینفع و یا اطلاع او از آن
صورت گیرد.

ماده 45

به منظور انجام كلیه وظایف اداری كمیسیون موضوع بند (الف) ماده 17 قانون، دبیرخانه‌ای به ریاست مدیركل اداره كل مالكیت صنعتی در مرجع ثبت تشكیل می‌شود.

ماده 46

مرجع ثبت پس از دریافت درخواست صدور پروانه اجباری بهره‌برداری، موضوع بند (ح) ماده 17 قانون، باید آن را در دفتر مخصوص ثبت و ظرف 10 روز از زمان دریافت همراه با دلایل، مدارك و مستندات به دارنده حق اختراع مقدم یا مؤخر ابلاغ نماید. دارنده حق اختراع مقدم یا مؤخر باید نظرات و دلایل و مدارك خود را ظرف 30 روز از تاریخ ابلاغ به مرجع ثبت تسلیم نماید. مرجع ثبت، مدارك و مستندات طرفین را جهت اتخاذ تصمیم تسلیم كمیسیون مذكور در ماده 170 این آیین‌نامه خواهد كرد. كمیسیون پس از استماع اظهارات طرفین، در مورد اعطای پروانه اجباری بهره‌برداری و شرایط و حدود و مبلغ قابل پرداخت به تشخیص كارشناس رسمی، یا رد درخواست، تصمیم‌گیری خواهد كرد. در صورت اعتراض به تصمیم كمیسیون، تا قبل از نهایی شدن تصمیم دادگاه در این مورد، پروانه اجباری بهره‌برداری صادره از سوی كمیته معلق خواهد بود.

تبصره – چنانچه دارنده حق اختراع مقدم یا مؤخر مقیم ایران نباشد، مهلت‌های مذكور در این ماده به دو برابر افزایش می‌یابد.

فصل پنجم : تغییرات، انتقالات و اعراض در مورد اختراع ثبت شده

ماده 47

مالك اختراع مكلف است هرنوع تغییر راجع به اسم، نشانی، تابعیت، اقامتگاه یا اعطاء اجازه بهره‌برداری از اختراع یا انتقال و یا اعراض از مالكیت اختراع ثبت شده را كتباً و همراه با مدارك مربوط جهت ثبت در سوابق به مرجع ثبت اعلام نماید. اعمال این تغییرات با رعایت مقررات قانون و این آیین‌نامه خواهد بود.

تبصره – چنانچه در طبقه‌بندی بین‌المللی اختراع ثبت شده تغییراتی به وجود آید، مالك اختراع می‌تواند از مرجع ثبت درخواست كند كه تغییرات مذكور در گواهی‌نامه اختراع اعمال شود.

ماده 48

درخواست مالك اختراع مبنی بر تغییرات در مضمون و نقشه‌های اختراع، باید به صورت كتبی و با ذكر شماره و تاریخ اختراع به مرجع ثبت تسلیم گردد. انجام این تغییرات، مشروط به آن است كه در نتیجه این تغییرات، اطلاعات مندرج در گواهی‌نامه اختراع، از حدود اطلاعات مذكور در اظهارنامه اولیه، تجاوز نكند.

ماده 49

هرنوع انتقال گواهی‌نامه اختراع باید در مرجع ثبت به ثبت برسد. درخواست كتبی برای ثبت انتقال باید همراه با مدارك ذیل تسلیم مرجع ثبت گردد:

1 – اصل گواهی‌نامه اختراع؛

2 – مدرك قانونی كه دلالت بر انتقال نماید؛

3 – مدارك نمایندگی قانونی، در صورت وجود؛

4 – رسید مربوط به پرداخت هزینه‌ها.

ماده 50

در آگهی تغییر مالكیت ذكر موارد زیر ضروری است:

1 – عنوان اختراع، با ذكر طبقه‌بندی مربوط؛

2 – تاریخ ثبت انتقال؛

3 – شماره ثبت اختراع در ایران؛

4 – اسم، اقامتگاه و تابعیت مالكان قدیم و جدید؛

5 – اسم ونشانی نماینده قانونی مالك جدید در ایران، در صورت وجود.

ماده 51

مالك اختراع می‌تواند بهره‌برداری از اختراع خود را ضمن رعایت ماده 17 قانون به طور جزیی یا كلی برای تمام یا بخشی از مناطق جغرافیایی مورد حمایت، به هر شكل قانونی به دیگران واگذار نماید. اجازه بهره‌‌برداری می‌تواند انحصاری یا غیر انحصاری باشد. مجوز بهره‌برداری باید در مرجع ثبت به ثبت برسد. هر مجوز بهره‌برداری كه به ثبت می‌رسد غیرانحصاری تلقی می‌گردد، مگر اینكه دلایل انحصاری بودن ارائه شده باشد. درخواست ثبت مجوز بهره‌برداری باید مشتمل بر مدارك زیر باشد:

1– نسخه‌ای از مجوز بهره‌برداری كه حاوی امضاء گواهی شده طرفین باشد؛

2 – اصل گواهی‌نامه اختراع؛

3- مدارك نمایندگی قانونی، در صورت وجود؛

4 – رسید مربوط به پرداخت هزینه‌ها.

تبصره – مراتب فسخ یا خاتمه پیش از موعد مجوز بهره‌برداری در صورتی كه در چارچوب متن قرارداد مطابق قوانین و مقررات مربوط باشد، نیز به موجب مقررات این ماده، با انجام تغییرات لازم، قابل ثبت خواهد بود.

ماده 52

در موارد زیر مرجع ثبت از ثبت مجوز بهره‌برداری خودداری كرده و مراتب را به اطلاع متقاضی می‌رساند:

1 – درخواست مربوط به اختراعی باشد كه قبلا در مورد آن مجوز بهره‌برداری انحصاری به ثبت رسیده است؛

2 – اختراع مورد اعتراض واقع شده و اعتبار آن در حال بررسی در مراجع قضایی باشد؛

3 – هزینه‌ سالانه گواهی‌نامه اختراع پرداخت نشده باشد.

ماده 53

چنانچه مانعی برای ثبت مجوز بهره‌برداری از اختراع وجود نداشته باشد، مرجع ثبت مجوز مربوط را به صورت محرمانه حفظ و مراتب را در روزنامه رسمی منتشر می‌كند. این آگهی مشتمل بر موارد زیر خواهد بود:

1 – اسامی مالك و بهره‌بردار؛

2 – عنوان اختراع؛

3 – تاریخ و شماره ثبت اختراع؛

4 – مدت بهره‌برداری؛

5- انحصاری یا غیر انحصاری بودن آن.

ماده 54

در صورت فوت مالك گواهی‌نامه اختراع و باقی بودن مدت اعتبار اختراع، مرجع ثبت به درخواست وراث یا احداز وراث نام ورثه یا وراث را به عنوان مالك در ظهر گواهی‌نامه اختراع قید و مراتب را با ذكر میزان سهم هریك در دفتر ثبت اختراعات ثبت خواهد كرد. درخواست ثبت باید كتبی و همراه با مدارك ذیل تسلیم مرجع ثبت گردد:

1 – اصل دادنامه انحصار وراثت یا رونوشت مصدق آن؛

2 – اصل گواهی‌نامه اختراع؛

3 – مدارك دال بر پرداخت هزینه‌ها؛

4 –مدارك نمایندگی قانونی.

ماده 55

مالك اختراع می‌تواند با تسلیم درخواست كتبی به مرجع ثبت از حقوق خود نسبت به اختراع ثبت شده معتبر اعراض حاصل نماید. مدارك ذیل باید به درخواست اعراض منضم گردد:

1- اقرارنامه رسمی مبنی بر اعراض كه به امضاء مالك اختراع رسیده است؛

2- اصل گواهی‌نامه اختراع ثبت شده؛

3- مدارك نمایندگی قانونی، در صورت وجود؛

4- رسید مربوط به پرداخت حق ثبت تغییرات.

تبصره 1- اعراض مالك اختراع از حقوق خود نسبت به اختراع ثبت شده مشروط به این است كه بهره‌برداری از اختراع، در زمانی كه ثبت آن معتبر بوده است، به دیگری واگذار نشده باشد.

تبصره 2- در صورت اعراض، حق ثبت و سایر هزینه‌های پرداختی به مرجع ثبت، مسترد نخواهد شد.

ماده 56

در صورتی كه انتقال، اعطاء اجازه بهره‌بردای، فسخ و خاتمه پیش از موعد مجوز بهره‌برداری یا اعراض از مالكیت ثبت شده در خارج انجام شده باشد، اصل یا رونوشت مصدق سند مربوط كه در آن شماره و تاریخ ثبت اختراع در ایران قید و به تأیید نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران رسیده باشد، دلیل انتقال، اعطاء اجازه بهره‌برداری، فسخ و خاتمه پیش از موعد مجوز بهره‌برداری یا اعراض از مالكیت اختراع، برای ثبت آن در ایران خواهد بود.

ماده 57

كلیه تغییرات و انتقالات یا فسخ و خاتمه و یا اعراض از اختراع ثبت شده در صفحه مخصوص مربوط به ثبت اختراع، ثبت و در ظهر گواهی‌نامه اختراع درج می‌گردد و جز در مورد تغییر نشانی، به هزینه ذی‌نفع ظرف 30 روز از تاریخ ثبت در روزنامه رسمی آگهی می‌شود.

موارد مذكور تا زمانی كه به ثبت نرسیده‌اند در مقابل اشخاص ثالث قابل استناد نمی‌باشند. ثبت آن‌ها منوط به پرداخت هزینه‌های مقرر در جدول هزینه‌ها و در صورت لزوم هزینه انتشار آگهی مربوط خواهد بود.

فصل ششم: اعتراض به رد و به تقاضای ثبت و اقامه دعوای ابطال گواهی‌نامه اختراع

ماده 58

تصمیم مرجع ثبت مبنی بر رد اظهارنامه از سوی متقاضی قابل اعتراض است. اعتراض باید در دو نسخه به صورت كتبی و همراه با دلایل و مستندات مربوط و رسید مربوط به پرداخت هزینه رسیدگی به رد ثبت، ظرف 30 روز از تاریخ ابلاغ تصمیم، از طریق مرجع ثبت به كمیسیون موضوع ماده 170 این آیین‌نامه، تسلیم شود. پس از ثبت اعتراض‌نامه، نسخه دوم آن با قید تاریخ و شماره وصول به معترض مسترد می‌گردد. مهلت مذكور برای متقاضی مقیم خارج از كشور 60 روز می‌باشد.

تبصره – در صورت رد اعتراض در كمیسیون، هزینه رسیدگی به رد ثبت قابل استرداد نخواهد بود.

ماده 59

هر شخصی كه نسبت به تقاضای ثبت اختراع اعتراض داشته باشد باید اعتراض خود را در دو نسخه به مرجع ثبت تسلیم نماید. پس از ثبت اعتراض‌نامه، نسخه دوم آن با قید تاریخ و شماره وصول به معترض مسترد می‌گردد. اعتراض‌نامه باید همراه با دلایل و مدارك استنادی و رسید مربوط به پرداخت هزینه رسیدگی به اعتراض باشد. چنانچه پس از بررسی اعتراض‌نامه و مدارك استنادی، تكمیل مدارك منضم به اعتراض نامه ضرورت داشته باشد، مرجع ثبت با تعیین موارد، كتباً از متقاضی می‌خواهد كه ظرف 30 روز از تاریخ ابلاغ نسبت به رفع نواقص اقدام نماید. در غیر این صورت، اعتراض‌نامه كان‌لم یكن تلقی خواهد شد.

تبصره – مهلت‌ مذكور در این ماده برای اشخاص مقیم خارج از كشور 60 روز
می‌باشد.

ماده 60

هرگاه اعتراض معترض مبنی بر ادعای حق مالكیت نسبت به اختراعی باشد كه اظهارنامه ثبت آن تسلیم مرجع ثبت شده است، در صورتی كه اختراع قبلاً به نام او ثبت نشده است، باید همزمان با اعتراض، برای اختراع خود مطابق قانون و این آیین‌نامه تقاضای ثبت كرده و حق ثبت اظهارنامه و حق ثبت اختراع و تمام مخارج مربوط به آن را تأدیه نماید. مرجع ثبت با رعایت ماده 59 این آیین‌نامه موظف است ظرف 10 روز از وصول اعتراض، نسخه‌ای از اعتراض نامه را به انضمام رونوشت مدارك و دلایل استنادی به متقاضی ثبت ابلاغ نماید. متقاضی مكلف است از تاریخ ابلاغ اعتراض‌نامه پاسخ مكتوب خود را ظرف 20 روز نسبت به اعتراض وارده به مرجع ثبت تسلیم نماید. عدم پاسخ متقاضی به ابلاغ در مهلت مقرر به منزله تمكین وی خواهد بود. هرگاه متقاضی كتباً به اعتراض تمكین نماید درخواست او برای ثبت اختراع مسترد شده تلقی می‌گردد و مراتب كتباً به معترض ابلاغ می‌شود تا در صورتی كه اختراع وی به ثبت نرسیده است، برطبق اظهارنامه‌ای كه همزمان با اعتراض تسلیم كرده است نسبت به ثبت آن اقدام كند. در صورت عدم تمكین متقاضی، مرجع ثبت مراتب را ظرف 10 روز به معترض ابلاغ كرده و وی از این تاریخ 20 روز مهلت دارد كه اعتراض خود را از طریق مرجع ثبت تسلیم كمیسیون موضوع ماده 170 این آیین‌نامه نماید. همین ترتیب در موردی نیز باید رعایت شود كه اعتراض معترض مبنی بر داشتن برخی حقوق، غیر از حق مالكیت، نسبت به اختراعی باشد كه اظهارنامه ثبت آن تسلیم مرجع ثبت شده ولی هنوز در ایران به ثبت نرسیده است؛ مگر اینكه اختراع قانوناً قابل ثبت نباشد. در این فرض نیازی به تسلیم اظهارنامه ثبت اختراع به مرجع ثبت نخواهد بود. تصمیم كمیسیون طبق ماده 172 این آیین‌نامه قابل اعتراض در دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون است.

   ( ماده 172

    كمیسیون پس از رسیدگی، تصمیم خود را به صورت مستند و مستدل اعلام می‌نماید. تصمیم كمیسیون از سوی مرجع ثبت به متقاضی یا به طرفین اختلاف ابلاغ شده و ظرف 60 روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون است. در این صورت معترض به تصمیم كمیسیون باید مبلغی را به شرح مذكور در جدول هزینه‌ها، به عنوان ودیعه در صندوق دادگستری گذاشته و رسید آن را ضمیمه دادخواست خود نماید. از مبلغ مزبور در صورتی كه معترض محكوم به بی‌حقی‌ شود، خسارت طرف پرداخت شده و چنانچه طرف بیش از مبلغ مذكور خسارت دیده باشد، برای مازاد به دادگاه مذكور رجوع خواهد كرد.)

تبصره 1- در صورتی كه اظهارنامه تسلیمی به هر دلیلی منتهی به ثبت اختراع نشود مبالغ پرداختی از این بابت، قابل استرداد نخواهد بود.

تبصره 2- در صورت رد اعتراض در كمیسیون،هزینه رسیدگی به اعتراض قابل استرداد نخواهد بود.

تبصره 3 - در صورتی كه معترض مقیم ایران نباشد، مهلت‌های مذكور در این ماده به دو برابر افزایش می‌یابد.

ماده 61

در صورت درخواست ابطال گواهی‌نامه اختراع، ذی‌نفع می‌تواند با اثبات یكی از موارد مذكور در ماده 18 قانون دادخواست خود را تسلیم دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون نماید. دادخواست ابطال باید همراه مدارك ذیل باشد:

1 – اصل یا رونوشت مصدق كلیه اسناد و مدارك مثبت ادعای ابطال؛

2- رسید مربوط به پرداخت ودیعه تسلیم دادخواست ابطال به دادگاه، به شرح مذكور در جدول هزینه‌ها؛

3- وكالت‌نامه، در صورتی كه دادخواست توسط وكیل تسلیم شود.

ماده 62

هرگاه ثبت اختراع باطل شود، از تاریخ ثبت باطل تلقی می‌شود. رأی نهایی دادگاه به مرجع ثبت ابلاغ می‌گردد و مرجع مذكور آن را ثبت و به هزینه محكوم‌له، آگهی مربوط به آن را در اولین فرصت ممكن در روزنامه رسمی منتشر می‌كند. محكوم‌له می‌تواند مخارج مزبور را در جزء خسارت از محكوم علیه مطالبه كند. آگهی مذكور شامل عنوان اختراع و ذكر خلاصه‌ای از مفاد رأی نهایی دادگاه در این خصوص خواهد بود.

فصل هفتم: اظهارنامه بین‌المللی طبق معاهده همكاری در ثبت اختراعات

ماده 63

اظهارنامه بین‌المللی كه طبق معاهده همكاری در ثبت اختراعات از سوی اتباع ایرانی یا مقیمین در ایران تسلیم مرجع ثبت می‌گردد، مرجع ثبت به عنوان اداره مبدا عمل خواهد نمود.

ماده 64

در صورتی كه در اظهارنامه‌های بین‌المللی، ایران به عنوان «كشور تعیین شده» و «كشور منتخب» جهت ثبت بین‌المللی معرفی شده باشد، مرجع ثبت ضمن رعایت تشریفات مقرر در معاهده و آیین‌نامه مربوط تقاضای ثبت اختراع را طبق قانون و این آیین‌نامه مورد بررسی قرار خواهد داد.

ماده 65

علاوه بر هزینه‌هایی كه برای ثبت بین‌المللی طبق معاهده و آیین‌نامه مربوط پرداخت می‌گردد، جهت بررسی اظهارنامه بین‌المللی و مدارك آن، هزینه‌ای طبق جدول هزینه‌ها دریافت خواهد شد. در صورت تأیید اظهارنامه، چگونگی ارسال آن به دفتر بین‌المللی و هزینه‌های مربوط به عهده متقاضی خواهد بود.

فصل هشتم : هزینه‌ها

ماده 66

با توجه به ماده 16 قانون، اعتبار گواهی‌نامه اختراع بیست سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه است. برای حفظ اعتبار گواهی‌نامه باید، هزینه‌ای‌ سالانه ظرف دوماه قبل از انقضای یك سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه و هر سال بعد از آن به همین ترتیب تا تاریخ اعتبار گواهی‌نامه، طبق جدول هزینه‌ها تادیه گردد والا ثبت اختراع از درجه اعتبار ساقط خواهد شد.

اگر مالك اختراع یا نماینده قانونی وی تا شش ماه پس از انقضای موعد، علاوه بر هزینه سالانه جریمه‌ای معادل نصف هزینه سالانه اختراع را پرداخت نماید ثبت اختراع به اعتبار خود باقی خواهد ماند.

مقررات عمومی

فصل اول: هزینه‌ها

ماده 161

هزینه‌های مقرر در قانون و آیین‌نامه حاضر مطابق جدول هزینه‌ها، كه ضمیمه این
آیین‌نامه است در حسابی خاص كه به نام اداره كل مالكیت صنعتی مفتوح می‌گردد، پرداخت خواهد شد.

ماده 162

هزینه‌های مقرر در جدول هزینه‌ها جهت انجام اقدامات لازم باید طبق مقررات قانون و این آیین‌نامه پرداخت گردد. در غیر این صورت مرجع ثبت از انجام اقدامات مربوط خودداری خواهد نمود.

تبصره – پرداخت هزینه‌های پیش‌بینی شده مستقیماً یا درچارچوب ماده 167 این آیین‌نامه، از طریق الكترونیكی صورت خواهد گرفت.

ماده 163

حق ترجمه و هزینه رونوشت مصدق اسناد و مدارك تسلیمی به مرجع ثبت مطابق آیین‌نامه‌های مربوط به‌مترجمین و این آیین‌نامه توسط ذی‌نفع پرداخت خواهد شد.

ماده 164

كلیه هزینه‌های بررسی و ثبت بین‌المللی اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم طبق معاهدات بین‌المللی كه جمهوری اسلامی ایران به آن‌ها ملحق شده است و همچنین هزینه انتشار آگهی‌های مربوط در روزنامه‌ رسمی طی فرایند ثبت، در بودجه سالانه سازمان پیش‌بینی شده و برای این منظور در اختیار مرجع ثبت قرار خواهد گرفت.

ماده 165

هزینه سالانه اختراعاتی كه تا پیش از تاریخ لازم‌الاجرا شدن قانون و این آیین‌نامه به ثبت رسیده‌اند برای مدت باقی‌مانده حمایت، بر مبنای این آیین‌نامه پرداخت خواهد شد. درخصوص علائم تجاری ثبت شده‌ای كه پس از تاریخ فوق تمدید می‌شوند، هزینه تمدید طبق جدول هزینه‌ها محاسبه خواهد شد.

سایر امور مرتبط با اختراعات و علائم ثبت شده براساس مقررات قانون و این آیین‌نامه انجام خواهد گرفت.

ماده 166

سازمان در اجرای ماده 63 قانون هر ساله باید حداكثر تا 50 درصد معادل ریالی عواید حاصل از اجراء مفاد كنوانسیون‌های مربوط به ثبت بین‌المللی مالكیت صنعتی را در بودجه كل كشور در ردیف‌های هزینه‌ای جداگانه پیش‌بینی و به معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری پیشنهاد نماید.

وجوه مذكور به تشخیص مدیركل اداره كل مالكیت صنعتی صرف ارتقاء و تجهیز اداره كل مالكیت صنعتی و ارتقاء كیفی آن از جمله برگزاری كارگاه‌های آموزشی، استفاده از مشاوره‌های تخصصی، اطلاع‌رسانی و ارتقاء آگاهی‌های عمومی در زمینه حقوق مالكیت صنعتی و انتشار كتب و نشریات و سایر اقدامات لازم به منظور ارتقاء و تجهیز اداره كل مالكیت صنعتی در این خصوص خواهد شد.

فصل دوم: ثبت الكترونیكی و نحوه دسترسی به اطلاعات

ماده 167

مرجع ثبت مكلف است با تجهیز امكانات فنی نسبت به الكترونیكی كردن كلیه مراحل اعم از ثبت داخلی یا بین‌المللی اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم، از قبیل تسلیم، بررسی، اصلاح و ثبت اظهارنامه، انتشار‌آگهی و ثبت این مالكیت‌ها و تمدید اعتبار آن یا اعمال هرگونه تغییرات و انتقالات و همچنین پرداخت‌های مقرر، اقدامات مقتضی را معمول دارد.

تبصره – تبادل اطلاعات مربوط به ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم با سازمان‌ها و مؤسسات ذی‌ربط می‌تواند به صورت الكترونیكی انجام شود.

ماده 168

اطلاعات اولیه مربوط به اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم ثبت شده، به تشخیص مرجع ثبت قابل دسترسی عموم به طور مستقیم یا از طریق الكترونیكی خواهد بود. به منظور تسهیل در جستجوی سوابق و كسب اطلاعات مورد نیاز، مرجع ثبت می‌تواند سوابق مربوط به اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم ثبت شده را از طریق مؤسسات طرف قرارداد نیز به طور الكترونیكی ارائه نماید. كه در این صورت متقاضیان می‌بایست هزینه‌های مقرر در این قراردادها را برای دریافت خدمات مورد نیاز پرداخت نمایند.

ماده 169

سه سال پس از انقضای مدت حمایت یا در صورت ابطال، پرونده‌های مربوط به ثبت اختراعات طرح‌های صنعتی و علامت، حسب مورد، امحاء و فقط نسخه الكترونیكی آن‌ها نگهداری می‌شود

فصل سوم: كمیسیون

ماده 170

در اجرای بند ح ماده 17 و ماده 58 قانون، كمیسیونی مركب از اعضاء زیر تشكیل می‌شود:

1- رئیس اداره ثبت اختراعات، اداره ثبت طرح‌های صنعتی یا اداره ثبت علائم تجاری، حسب مورد؛

2-نماینده‌ای از جانب مدیركل اداره كل مالكیت صنعتی؛

3-یك كارشناس یا متخصص كه در صورت لزوم می‌تواند خارج از سازمان باشد.

تبصره 1- ریاست كمیسیون به عهده نماینده مدیركل اداره كل مالكیت صنعتی قرار دارد.

تبصره 2- تصمیم‌گیری در كمیسیون با اكثریت آراء است. این تصمیمات برای مرجع ثبت لازم الاتباع خواهد بود.

تبصره 3 – كارشناس رسیدگی كننده نمی‌تواند نسبت به همان موضوع در كمیسیون شركت نماید.

تبصره 4 – كمیسیون دارای یك عضو علی‌البدل خواهد بود كه از بین كارشناسان و توسط مدیركل اداره كل مالكیت صنعتی تعیین خواهد شد.

تبصره 5- چنانچه حضور اعضاء كمیسیون مستلزم پرداخت حق‌الزحمه باشد، پس از تأیید مدیركل اداره كل مالكیت صنعتی، از محل اعتبارات سازمان تأمین و پرداخت خواهد شد.

ماده 171

رئیس كمیسیون موضوع ماده فوق حداقل 10 روز قبل از تشكیل جلسه كمیسیون، تاریخ تشكیل جلسه، ساعت و محل آن را حسب مورد به متقاضی ثبت یا به طرفین اختلاف و یا به نماینده قانونی آنان ابلاغ خواهد کرد . این اشخاص می‌توانند در جلسه حضور پیدا كنند.

ماده 172

كمیسیون پس از رسیدگی، تصمیم خود را به صورت مستند و مستدل اعلام می‌نماید. تصمیم كمیسیون از سوی مرجع ثبت به متقاضی یا به طرفین اختلاف ابلاغ شده و ظرف 60 روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون است. در این صورت معترض به تصمیم كمیسیون باید مبلغی را به شرح مذكور در جدول هزینه‌ها، به عنوان ودیعه در صندوق دادگستری گذاشته و رسید آن را ضمیمه دادخواست خود نماید. از مبلغ مزبور در صورتی كه معترض محكوم به بی‌حقی‌ شود، خسارت طرف پرداخت شده و چنانچه طرف بیش از مبلغ مذكور خسارت دیده باشد، برای مازاد به دادگاه مذكور رجوع خواهد كرد.

فصل چهارم: اطلاع‌رسانی و صدور گواهی‌اصلی و المثنی

ماده 173

مرجع ثبت موظف است در اجرای ماده 12 كنوانسیون پاریس و سایر كنوانسیون‌های مالكیت صنعتی مرتبط با آن، ازجمله موافقت‌نامه مادرید و پروتكل آن و همچنین معاهده همكاری در ثبت اختراعات، نشریه‌ای را به منظور انتشار خلاصه اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم ثبت شده با ذكر مشخصات مالكان آن‌ها و هرگونه اطلاع‌رسانی در زمینه مالكیت‌های صنعتی و مباحث راجع به آن در اداره كل مالكیت صنعتی منتشر نماید. درآمد حاصل از انتشار نشریه فوق، در چارچوب ماده 166 این آیین‌نامه هزینه می‌گردد.

ماده 174

مرجع ثبت مكلف است گواهی‌نامه‌های اختراع، طرح صنعتی و علامت را با استفاده از جدیدترین شیوه‌های فناوری موجود به منظور جلوگیری از جعل، صادر نماید.

ماده 175

در صورت مفقود شدن یا از بین رفتن گواهی‌نامه اختراع، طرح صنعتی و علامت، مالك می‌تواند با پرداخت هزینه مقرر در جدول هزینه‌ها، تقاضای صدور المنثی نماید. بدین منظور وی بایستی طریق از بین رفتن یا گم شدن گواهی‌نامه را كتباً به مرجع‌ثبت اعلام و استشهادیه‌ای مبنی بر شهادت و اظهار اطلاع حداقل 3 نفر كه هویت و امضاء آن‌ها به گواهی یك نفر از شهود مذكور رسیده و هویت و امضاء نامبرده به گواهی یكی از دفاتر اسناد رسمی رسیده باشد، ضمیمه نماید. مراتب فقدان گواهی نامه های اختراع ، طرح صنعتی و علامت به هزینه درخواست کننده یک نوبت در روزنامه رسمی کشور آگهی می شود .در صورتی که تا 10 روز از تاریخ انتشار آگهی در روزنامه رسمی کشور ، اعتراض نرسیده یا در صورت اعتراض ، اصل گواهی نامه توسط معترض ارائه نشده باشد ، اداره مالکیت صنعتی اقدام به صدور المثنی گواهی نامه مفقودی می نماید .رسیدگی به اعتراضات واصله با دادگاه صالح می باشد .

تبصره- صدور المثنی برای گواهی نامه‌های مفقودشده و یا از بین رفته كه به اشخاص مقیم خارج از كشور تعلق داشته باشد، مستلزم تسلیم اعلامیه‌ای است كه از سوی دفتر اسناد رسمی كشور محل اقامت صادر شده و به تأیید نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران رسیده و تشریفات مقرر در فوق نیز رعایت شده باشد .

فصل پنجم: تصحیح اشتباهات، تمدید مهلت و ترتیبات انتقال

ماده 176

تصحیح اشتباهات اداری اعم از اشتباهات تایپی، املایی و از قلم افتادن حروف و اعداد یا نظایر آن به درخواست متقاضی یا به تشخیص مرجع ثبت، توسط این مرجع انجام می‌پذیرد. درخواست تصحیح اشتباهات اداری توسط اشخاص باید همراه با ارائه نسخه‌ای از سند كه اشتباه در آن مشخص شده صورت گیرد. اشتباهات اداری تصحیح شده به تشخیص مرجع ثبت در روزنامه رسمی منتشر می‌شود.

ماده 177

هرگونه درخواست تمدید مهلت در ارتباط با مراحل ثبت اختراع، طرح صنعتی و علامت علاوه بر موعد تعیین شده در قانون و این آیین‌نامه باید كتباً توسط متقاضی تسلیم مرجع ثبت گردد. مرجع مذكور می‌تواند پس از بررسی شرایط فقط برای یك بار مهلت‌های تعیین شده در این آیین‌نامه را تمدید نماید. تمدید مهلت از طرف این مرجع به اطلاع اشخاص ذی‌نفع رسانده می‌شود.

ماده 178

انتقال حق مالكیت ناشی از تسلیم اظهارنامه یا اختراع،‌ طرح صنعتی و علامت ثبت شده یا اعطاء اجازه بهره‌برداری از آن‌ها یا اعراض از حق نسبت به اختراع، طرح صنعتی و علامت ثبت شده، به موجب سند رسمی به عمل می‌آید. دفترخانه اسناد رسمی قبل از تنظیم سند مربوط، نسبت به آخرین وضعیت اظهارنامه مورد نظر یا اختراع، طرح‌صنعتی و علامت ثبت شده از لحاظ تمدید، تغییر،‌ انتقال، صدور اجازه بهره‌برداری و سایر موارد لازم از مرجع ثبت استعلام می‌نماید. پاسخ استعلام مذكور مستلزم پرداخت هزینه مقرر در جدول هزینه‌ها است.

فصل ششم : دادخواهی و مقررات مختلف

ماده 179

با توجه به ماده 59 قانون، رسیدگی به دعاوی حقوقی و كیفری مرتبط با قانون و این آیین‌نامه در صلاحیت شعبه یا شعب خاصی از دادگاه‌های عمومی تهران است كه توسط رئیس قوه قضاییه تعیین و در صورت امكان در اداره كل مالكیت صنعتی مستقر می‌شوند. در مورد دعاوی كیفری، چنانچه جرم از خارج از تهران واقع یا كشف و یا متهم در خارج از تهران دستگیر شده باشد، در این صورت تحقیقات مقدماتی در محل وقوع یا كشف جرم یا دستگیری متهم به عمل آمده و پرونده برای رسیدگی به دادگاه‌های مذكور در فوق ارجاع می‌شود.

ماده 180

چنانچه در ضمن رسیدگی كیفری، متهم برای دفاع از خود موضوع مالكیت اختراع، طرح صنعتی، علامت و نام تجاری را مطرح كند، دادگاه صالح مقرر درماده 59 قانون، خود باید به این موضوع رسیدگی نماید.

ماده 181

در مورد خساراتی كه خواه از مجرای حقوقی و خواه از مجرای كیفری در دعاوی مربوط به اختراعات، طرح‌های صنعتی، علائم و نام‌های تجاری مطالبه می‌شود، خسارت شامل ضررهای وارده خواهد بود .

ماده 182

مالك هر اختراع، طرح صنعتی، علامت و نام تجاری یا قائم مقام قانونی وی برحسب مورد می‌تواند به موجب امر نزدیك‌ترین دادگاه عمومی محلی كه كالاهای مورد ادعا در آن محل است صورت مشروحی از كالاهایی كه به ادعای او با حق حاصل از اختراع یا طرح صنعتی و یا علامت تجاری او مخالف است بردارد. اجرای امر فوق در صورتی كه كالاها هنوز در گمرك باشند، به وسیله مأمورین گمرك والا به وسیله مأمور اجرا به عمل خواهد آمد.

توقیف كالاهای مزبور وقتی ممكن است كه امر دادگاه تصریح به آن داشته باشد. امر دادگاه در هریك از دو صورت فوق بنابه دادخواست مالك اختراع، طرح صنعتی، علامت و نام تجاری یا قائم مقام قانونی وی صادر می‌گردد. به دادخواست مزبور باید رونوشت مصدق گواهی ‌نامه اختراع، طرح صنعتی و علامت، حسب مورد، ضمیمه گردد. اگر مالك اختراع، طرح صنعتی، علامت و نام تجاری تقاضای توقیف كالاهای مذكور فوق را نماید باید تضمین كافی بدهد كه عندالاقتضاء از محل مزبور كلیه خسارات وارده به طرف جبران گردد.

ماده 183

در دعاوی حقوقی و كیفری راجع به حقوق حاصله از ثبت اختراع، طرح صنعتی، علامت و نام تجاری، معترض می‌تواند در هر مرحله از مراحل رسیدگی، از مراجع قضایی، اعم از دادگاه یا دادسرا كه پرونده در آنجا مطرح است درخواست صدور قرار تامین دلیل و دستور توقیف محصولات ناقض حقوق ادعایی و تقاضای صدور دستور موقت نسبت به عدم ساخت، فروش یا ورود این محصولات را بنماید. مراجع قضایی موظفند نسبت به قبول تقاضای مذكور موافقت نمایند و می‌توانند قبل از صدور قرارهای مزبور از متقاضی تضمین كافی بخواهند. اجرای دستور فوق در صورتی كه محصولات درگمرك باشند توسط مامورین گمرك والا توسط ضابطین خواهد بود.

تبصره 1– دادسرا می‌تواند رأساً دستور توقیف كالاهای دارای علامت تقلبی، اعم از اینكه وارد چرخه تجاری شده یا نشده باشند، را صادر نماید.

تبصره2- صدور دستور موقت و قرار تامین وفق مقررات آیین دادرسی خواهد بود.

ماده 184

اگر مدعی تا 30 روز از تاریخ امر مذكور در ماده 182 این آیین‌نامه از مجرای حقوقی یا از طریق كیفری در دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون طرح دعوی ننماید، توقیفی كه به عمل آمده است باطل و كان لم یكن بوده و وی طبق ماده مذكور مسئول خسارات وارده به طرف خواهد بود.

ماده 185

مرجع ثبت مكلف است احكام نهایی صادره از دادگاه را در آن قسمت كه مربوط به ادارات تابعه است اجرا نماید. چنانچه در جریان اجرای حكم، ابهامی وجود داشته باشد، دادگاهی كه حكم را صادركرده است، رفع ابهام می‌نماید.

تبصره – حكم نهایی عبارت از حكمی است كه به واسطه طی مراحل قانونی و یا به واسطه انقضاء مدت اعتراض، تجدید نظر و فرجام، دعوایی كه حكم در آن موضوع صادر شده از دعاوی مختومه محسوب شود.

ماده 186

طریقه ابلاغ‌های موضوع قانون و این آیین‌نامه همان است كه در مقررات آیین‌دادرسی مدنی مقرر است.

ماده 187

نحوه اعتراض به اظهارنامه ثبت بین‌المللی اختراع، طرح صنعتی و علامت تجاری و رسیدگی به آن براساس قانون و این آیین‌نامه خواهد بود.

ماده 188

رسیدگی به اعتراضات وارده به تقاضای ثبت اختراع، طرح صنعتی و علامت تجاری متعلق به اشخاص مقیم خارج از كشور مستلزم معرفی نماینده قانونی در ایران است.

ماده 189

تجدید نظر از آراء محاكم و نحوه رسیدگی، تابع مقررات آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی یا كیفری است.

ماده 190

در اجرای ماده 52 قانون که نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان جهانی مالکیت معنوی واتحادیه های مربوط به کنوانسیون های ذی ربط ، و در داخل کشور ، تصدی امور مربوط به مالکیت صنعتی ، به عهده سازمان ثبت اسناد و املاک کشور نهاده شده است ، رئیس سازمان می تواند دستور العمل های لازم در اجرای مقررات مربوط و این آئین نامه را صادر نماید .

ماده 191

ضمائم این آئین‌نامه جزء لاینفك آن محسوب می‌شود.

ماده 192

این آئین‌نامه در 192 ماده و 104 تبصره و سه ضمیمه مشتمل بر جدول هزینه‌ها، طبقه‌بندی‌های بین‌المللی و فرم‌های اظهارنامه، گواهی‌نامه، گواهی‌نامه تمدید و مندرجات دفاتر ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تنظیم شده كه سازمان ثبت اسناد و املاك كشور مأمور اجرای آن است و در تاریخ 01/11/1387 تصویب می گردد و از تاریخ اجرای این آیین‌نامه، آیین‌نامه اصلاحی اجرای قانون ثبت علائم تجاری و اختراعات، مصوب 1337، ملغی می‌شود.

منبع : سازمان ثبت اسناد و املاک کشور

مدارک لازم جهت ثبت اختراع

در ابتدا به شما نوید می‌دهیم که مجموعه "مدیران ثبت" با سال‌ها تجربه در زمینه ثبت اختراع و جلب رضایت مشتریان می‌تواند شما را در حداقل زمان ممکن به هدف برساند.

ضمایم اظهارنامه شامل توصیف، ادعانامه، خلاصه و نقشه و غیره، درصورت نیاز باید تعیین شود که مدارک ضمیمه اظهارنامه در ماده 6 آئین نامه اجرایی به تفصیل بیان شده است.

ضمایم اظهارنامه بر طبق ماده 6 آئین نامه عبارتند از:

1- توصیف اختراع

2- ادعا یا ادعاهای اختراع

3- خلاصه ای از توصیف اختراع

4- نقشه یا نقشه ها درصورت لزوم

5- مدارک مثبت هویت متقاضی و مخترع

6- رسید مربوط به پرداخت هزینه‌های قانونی

7- مدارک نمایندگی درصورتی که تقاضا توسط نماینده قانونی بعمل آید.

8- درخواست کتبی مبنی بر عدم ذکر اسم مخترع، چنانچه مخترع نخواهد اسم وی ذکر شود.

9- مدارک مربوط به حق تقدم که همزمان باید با تسلیم اظهارنامه یا حداکثر ظرف 15 روز از آن تاریخ تسلیم شود.

1-توصیف اختراع (description)

همانطور که قبلاً ذکر شد حق اختراع یک قرارداد دوجانبه است که از طرف دولت و قوه حاکمه با مخترع بسته می شود و دولت به مخترع در قبال افشای جزئیات اختراع و کمکی که به توسعه صنعتی و تکنولوژی آن کشور می نماید یک حق انحصاری غالباً 20 ساله برای وی قائل می شود و برای تحقق این عقد دوجانبه متقاضی باید با ذکر جزئیات اختراع خود را توصیف و افشا نماید بنحوی که برای شخصی که دارای مهارت فنی عادی در آن رشته از صنعت است قابلیت بازسازی و اجرا را داشته باشد،بدین ترتیب مقنن وفق بند ج ماده 6 قانون ثبت اختراعات مصوب 1386 در این راستا مقرر داشته است:

ادعای مذکور در اظهارنامه باید گویا و مختصر بوده و با توصیف همراه باشد به نحوی که برای شخص دارای مهارت عادی در فن مربوط واضح و کامل بوده و حداقل یک روش اجرایی برای اختراع ارائه کند.

و لیکن در تنظیم و تنسیق توصیف اختراع و سایر ضمائم اظهارنامه، کشورها سعی می کنند حتی الامکان ازنظر شکلی قواعد خود را با هم یکسان نمایند و درخصوص توصیف اختراع یک سری معیارهای مشترک برای تنظیم آن درنظر گرفته اند که به تفصیل با توجه به آیین نامه اجرایی قانون1386به بیان آن می پردازیم.

ماده 10 آئین نامه اجرایی قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 درخصوص نحوه تنظیم توصیف اختراع مقرر می دارد ؛توصیف اختراع باید صریح و همراه با جزئیات کامل و مشتمل بر نکات زیر باشد:

الف- عنوان اختراع به گونه ای که در اظهارنامه ذکر گردیده است؛

در پیاده سازی و تنظیم توصیف نخست عنوان اختراع که ترجیحاً بین 3 تا 10 کلمه است باید در مبدأ توصیف اختراع ذکر شود و غالباً این عنوان عیناً همان عنوان مندرج در اظهارنامه اختراع است.

ب- زمینه فنی اختراع مربوط (BACKGROUND OF ART) یا THE INVENTION) FILED OF)؛

اختراعات اعم از اینکه مربوط به فرآیند یا فرآورده باشد نوآوری تکنیکی و زمینه فنی آن ممکن است یکی از شاخه های علم مانند مکانیک، الکترونیک ،شیمی، متالوژی، برق، سلاحها، فیزیک، بیوتکنولوژی، مواد زیستی، شیمی آلی، فناوری اطلاعات کشاورزی و .... باشند که مخترع باید درابتدا زمینه فنی اختراع مربوط را بیان نماید.

ج- مشکل فنی و بیان اهداف اختراع:

بطورکلی اختراع به معنی ارائه راه حل نوآورانه برای حل یک مشکل فنی در صنعت است که در قالب فرآیند یا فرآورده متجلی می شود و متقاضی در وهله اول باید بیان نماید که پس از تفکر و تدبر به یک مشکل فنی در رشته ای از صنعت پی برده و برای حل آن مشکل فنی راه حل نوآورانه ای ارائه نموده تا به ذهن مخاطب و کارشناس بررسی کننده اختراع این موضوع کلید بخورد که اختراع محقق شده است و موضوع ادعایی درصورت تحقق سایر شرایط می تواند اختراع محسوب شود فلذا متقاضی باید ابتدا مشکل فنی و اهداف خود از اختراع موردنظر را بیان کند تا قابلیت اختراعی بودن موضوع محقق شود.

د- دانش فنی پیشین

بطورکلی مخترع شخصی است که از دانشهای مختلفی که در جامعه وارد حوزه قلمرو عمومی مالکیت شده است استفاده نموده و با این دانش پایه زمینه ایجاد و خلق اختراعات و فناوریهای نو را فراهم می آورد بدین ترتیب متقاضی باید دانش فنی پیشین و سابقه پیشرفت هایی که در رابطه با اختراع ادعایی وجود دارد را بیان نماید به نحوی که برای درک و جدید بودن اختراع کفایت کند پرواضح است که بیان عملکردهای مختلف دانش فنی پیشین و ارزیابی و سنجش آن می تواند به نوعی مبین و روشنگر دانش گذشته باشد و با بررسی دانش موجود به نوآور بودن اختراع پی برد و بطورکلی بیان دانش فنی پیشین برای احراز گام ابتکاری الزامی است و گستره دانش فنی پیشین شامل اطلاعات عمومی و اسناد مکتوب و غیرمکتوب به زبانهای مختلف می تواند باشد .

ه- دانش موجود

در توصیف اختراع مخترع باید به طور روشن و گویا دانش موجود خود را افشا نماید و به گونه ای دانش موجود خود را تشریح کند که هرکس دارای مهارت فنی عادی، بدون ابتکار خاصی، قادر باشد با بازخوانی دانش موجود اختراع مورد نظر را بسازد و این شرح اختراع باید دقیق و کافی و بطور یکپارچه بیان شود تا افشا کافی و مؤثر و شرط ساخت اختراع (ENABLING) به طور کامل محقق شود وبیان دانش موجود وارایه راه حل برای مشکل فنی موجود باید بطور مؤثروکافی تشریح و توصیف شود.

و- توضیح اشکال، نقشه ها، نمودارها درصورت وجود،

به نحوی که یک متخصص در آن زمینه بتواند اختراع را درک و ارتباط اجزای آن را دریابد ارجاع به شماره هایی که برای بیان ویژگی های اختراع در نقشه آمده است الزامی است.

برای درک بهتر اختراع درصورتیکه، اشکال یا نقشه یا نمودارهایی لازم باشد متقاضی باید آنرا بنحوی که یک متخصص در آن زمینه قادر باشد آنرا دریابد ترسیم و تنظیم نماید و تعبیه این بند نیز به نوعی در راستای افشای کامل و مؤثر اختراع است.

ز- بیان واضح و دقیق مزایای اختراع؛

از مقایسه دانش فنی و راه حلهای پیشین برای حل مشکل فنی با دانش و راه حلهای ابداعی موجود مزایای اختراع قابل استخراج و فهم خواهد بود و بیان مزایای اختراع و تشریح آن سرمایه گذاران و تولیدکنندگان و صنعتگران را فرصت خواهد داد تا تکنولوژی مورد ادعا را ارزیابی نموده، و درصد توفیق آن در بازار کسب و کار را بیشتر درک نمایند.

ح- توضیح حداقل یک روش اجرایی برای به کارگیری اختراع؛

در برخی از قوانین ملی کشورها علاوه بر بیان و توصیف کامل اختراع برای افشای مؤثر اختراع متقاضی باید بهترین روش جرایی اختراع را نیز توصیف نماید و در آئین نامه به جای بهترین روش اجرایی عبارت حداقل یک روش اجرایی برای بکارگیری اختراع بکار رفته است که متقاضی بایدآنراتوضیح دهد.

ت- ذکر صریح کاربرد صنعتی اختراع درصورتیکه ماهیت اختراع گویای این امر نباشد؛

کاربرد یا کاربردهای صنعتی اختراع درصورتیکه ماهیت اختراع گویای این امر نباشد باید ذکر شود و درصورت عدم ذکر صریح کاربرد صنعتی در این قسمت و عدم کفایت و گویا بودن این امر در اختراع می تواند زمینه استفاده یا سوءاستفاده از این حق رادرآینده برای افرادسودجوورقبا فراهم آورد.

2-ادعای اختراع

ثبت اختراع متقاضی باید ادعاهای اختراع خود را مطابق با قانون ملی محل ثبت تسلیم اداره اختراع نماید و فرمت ونحوه تنظیم آن ممکن است از کشوری به کشور دیگر متفاوت باشد اما یکسری از آیتم های استاندارد شده در بسیاری از قوانین بصورت عام و مشترک است:

توصیف اختراع باید بصورت مختصر و گویا اختراع را افشا کند تا شرط توانمندسازی (ENABLING)، ساخت و تولید اختراع توسط شخصی که دارای مهارت فنی عادی در آن رشته است فراهم گردد تا اینکه شخص دارای مهارت عادی تکنیکی اطلاعات تکنیی و ادعاهای اختراع را درک نماید و بدون تجربه وتخصص زیاد (EXTRA EXPERIECE) یا فوق العاده آنرا دوباره سازی (پیاده سازی) نماید، در توصیف متقاضی چگونگی ساخت اختراع و کابردها و مزایای آنرا ذکر می کند ولیکن در ادعای اختراع، متقاضی قلمرو و محدوده حق انحصاری اختراع خود را با بیان ادعاها تعیین میکند و از دیدگاه مالک اختراع ادعاها قلب یک اختراع محسوب می‌شود، چون از این طریق با تعیین قلمرو اختراع خود، میزان حمایت حقوقی خود را نیز بیان می کند فلذا در تنظیم ادعای اختراع باید نکات زیر رعایت شود.

الف – ادعای اختراع باید صریح و منجز بوده و مشروط به تحقق شرایط خاص نباشد و درصورت عدم صراحت و شفافیت امکان سوءاستفاده و نقض حق در آینده برای مالک اختراع محتمل خواهد بود.

ب – اطلاعات مربوط به چگونگی ساخت و استفاده از اختراع باید در توصیف ذکر شود و در ادعاها نباید فراتر از اطلاعات توصیف، موارد بیان و ذکر شود.

ج – تعداد ادعاها باید معقول و متناسب باشد و در چارچوب اصل وحدت اختراع تنظیم شود ولیکن در بسیاری از کشورها درصورتیکه تعداد ادعاها از یک رقمی بالاتر رود بالتبع هزینه های بررسی آن نیز افزایش می یابد و باید با شماره گذاری تعداد ادعاها مشخص باشد.

د – ویژگی ها و مشخصه های فنی قابل حمایت بااستفاده از جملات مثبت بیان شود؛ مفهوم مخالف این بند این است که نباید ویژگی های فنی در قالب جملات منفی بیان شود.

هـ - جز در موارد غیرقابل اجتناب از ارجاع به نقشه ها یا توصیف امتناع گردد و تا حد ممکن از به کاربردن عباراتی مانند «همانطورکه در توصیف آمد» یا «همانطورکه در نقشه ها نشان داده شده» خودداری شود و این بند در جهت بیان شفاف و منجز ادعاهای اختراع و تعیین قلمرو حق اختراع است و بکاربردن عبارات مبهم نمی تواند قابل اتکا و دفاع در قبال نقص حق اختراع به شمار رود.

و – درصورتیکه برای فهم ادعا ارجاع به نقشه ضرورت داشته باشد پس از بیان ادعا، شماره صفحه نقشه و علامت مشخص کننده آن در داخل پرانتز ذکر گردد، غالباً در ادعاها پس از ذکر عنصر اختراع و مشخصه فنی آن، برای درک و فهم بهتر اختراع ارجاع به شماره نقشه ای می شود که غالباً سمبل عددی است .برای مثال؛ جک هیدرولیکی(طبق نقشه شماره 1) یا طوقه خارجی جک نقشه (3) وسیله بالابرنده جک (طبقه نقشه 4) نحوه اتصال طوقه خارجی جک با وسیله بالابرنده (نقشه6).. و حتی الامکان می توان از اطلاعات محاوره روز (عملی) برای تبیین مفاهیم ادعاها نیز استفاده کرد.

ز – مشتمل به شیوه اجرا و مزایای اختراع نباشد؛

اطلاعات اختراع که غالباً مبنای تحلیل اختراعات برای دستیابی به تکنولوژی قرار می گیرد اطلاعات منحصر به فرد و طبقه بندی و تفکیک شده است فلذا برای جلوگیری از اطاله کلام و ارائه مطالب تکراری برای تأکید بیشتر، این بند در تنظیم ادعادرآیین نامه مجددا بیان گردیده است، چون مزایا و شیوه اجرا جای آن در توصیف است، البته قوانین ملی کشورها ممکن است در رویه جاری خود شیوه های مختلفی را درنظر گرفته و در بین آنها عمومیت یابد.

3-خلاصه اختراع

اطلاعات اختراع برخلاف سایر اطلاعات موجود اعم از مقاله و کتاب و فیلم و...، دسته بندی شده و به تفکیک می باشد و متقاضی و محقق و کارشناس بررسی کننده پرونده و غیره با بررسی خلاصه اختراع قادر خواهند بود در کوتاه ترین زمان ممکن، اطلاعات لازم و مفید و مسائل فنی و راه حلهای ارائه شده را بطور مختصر و مفید مطالعه کنند. در تنظیم و پیاده سازی خلاصه اختراع کشورهای مختلف استانداردهای خاصی را تعریف می کنند ولیکن آنچه که به نوعی در بین کشورها رایج است اقلام زیر باشد.

1- مقصود اختراع (OBJECT OF THE INVENTION)

2- برجستگیهای تکنیکی اختراع (FEATURES OF THE INVENTION)

3- زمینه فنی اظهارنامه اختراع (FIELD OF APPLICATION)

4- پیشنهاد جایگزین (چاره دیگر) اگر مقتضی باشد ALTERNATIVE IF APPROPRIATE))

5- مثالها و یا نقشه ها اگر مقتضی باشد.

(examples AND / OR DRAWINGS IF APPROPRIATE)

ولیکن برطبق ماده 13 آئین نامه اجرایی قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 در خلاصه اختراع باید به شرح ذیل عمل شود:

1- با عنوان اختراع شروع شود

2- زمینه فنی که اختراع به آن تعلق دارد را تعیین کند تا در جستجوی سوابق اخترع ادعایی مورد استفاده قرار گیرد.

3- مشکل فنی، اساس راه حل ارائه شده برای آن را و همچنین کاربرد یا کاربردهای اصلی اختراع را بطور اجمالی روشن نماید (چونکه در توصیف اختراع این مواردباید به تفصیل بیان شود)

4- درصورت لزوم خلاصه اختراع باید مشتمل به فرمول های شیمیایی یا معادلات ریاضی باشد تا براساس آنها ویژگی های اختراع به بهترین شکل بیان شود.

5- درصورتی که برای توضیح اختراع ارجاع به نقشه ضرورت داشته باشد، پس از توضیح خلاصه هر قسمت باید نشانه های ارجاع دهنده به هریک از نقشه ها در داخل پرانتز ذکر گردد فلذا اگر برای بیان اجمالی اختراع مثالها یا نقشه ها مقتضی باشد باید ضمیمه شود.

6- در خلاصه اختراع بیشتر باید برجستگیهای تکنیکی و فنی اختراع ذکر شود نه مزایا و ارزش اختراع

7- در قوانین ملی بسیاری از کشورها برای میزان وحجم مطالب خلاصه اختراع، معیار و محدودیت تعداد کلمات درنظر گرفته شده است ودر کشور ما باید این بیان بین 70 تا 200 کلمه باشد.

4- نقشه يا نقشه‌ها، در صورت لزوم

چنانچه نقشه ها، نمودارها، و جداول، بخشی از ضمیمه اظهارنامه اختراع باشند در ترسیم آن ها باید نکات زیر رعایت شوند:

الف) در روی کاغذ بادوام و A4و با خطوط پررنگ و یکدست مشکی و غیررنگی کشیده شده و ترجیحاً در رسم آن ها از ابزارهای فنی نقشه کشی استفاده شود.

حداکثر حاشیه اوراق به ترتیب از بالا 2/5 سانتی متر از چپ 1/5 سانتی متر، از راست.

2/5 سانتی متر و از پایین 1 سانتی متر باشد؛

ب) وضوح و شفافیت نقشه ها به نحوی باشد که امکان تکثیر یا تصویر برداری آن میسر شود؛

ج) تمام عناصر نقشه یا نمودار دارای مقیاس یکسان باشد مگر آنکه برای فهم اختراع، برجسته نمودن بخش خاصی از نقشهها و یا نمودار ضروری باشد ؛

د ) تا حد امکان به صورت عمودی در صفحه قرار گیرد؛ (کلیه مدارک و ضمائم اظهارنامه اعم از توصیف ادعا، خلاصه ،نقشه و مدارک مثبت هویت متقاضی (کارت ملی ) و... به صورت عمودی درصفحه قرارگیرد)

ه ) اعداد، حروف و نشانه ها به طور روشن ذکر شده و خوانا باشند؛

و) شامل نشانه هایی باشد که در توصیف بتوان به آنها ارجاع داد؛

ز ) صفحات باید به ترتیب شماره گذاری شده و ترجیحاً نشان دهنده شماره آن صفحه از کل صفحات باشد؛

ح) هیچ توضیحی نباید روی نقشه ها وجود داشته باشد مگر در مورد جداول و نمودارها؛

ط) در صورتی که هریک از نقشه ها، نمودارها و جداول در بیش از یک صفحه باشد، کل صفحات باید بدون حذف بخشی از آن ها، شامل نشانه هایی مستقل از شماره صفحات باشد به نحوی که ارتباط و تمامیت قسمت ها را با یکدیگر روشن سازد.

5- مدارک مثبت هویت متقاضی و مخترع

متقاضی اعم از اینکه حقیقی (طبیعی) یا حقوقی از قبیل؛ شرکتها، دانشگاهها، مؤسسات و پژوهشگاهها باشند باید مدارکی که هویت و موجودیت آنها را اثبات کند را ضمیمه اظهارنامه نمایند برای مثال برای افراد (اشخاص حیقیقی) کپی شناسنامه و کارت ملی یا برای اشخاص حقوقی مثلاً شرکتها آگهی تأسیس شرکت در ثبت شرکتها یا برای انجمن های علمی مجوزهای مراجع ذیصلاح و مدارک مثبت قانونی که موجودیت و هویت آنها را تائید و اثبات کنند.

6- درخواست کتبی مبنی بر عدم ذکر اسم مخترع، چنانچه اخترع نخواهد اسم وی ذکر شود

یکی از نقاط قوت قانون جدید الزام به ذکر نام مخترع در گواهینامه ثبت اختراع است و بر طبق بند و ماده 5 قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 نام مخترع در گواهینامه اختراع قید می شود مگر اینکه کتباً از اداره مالکیت صنعتی درخواست کند که نامش ذکر نشود و همچنین بر طبق ماده 4 ثالث کنوانسیون پاریس مخترع حق دارد که در ورقه اختراع از او به عنوان مخترع نام برده شود فلذا حق معنوی و اخلاقی مخترع (INVENTORSHIP) باید در گواهینامه اختراع منظور شود و تنها درصورت اعراض و صرفنظر خود مخترع از اداره مالکیت صنعتی است که نامش در گواهینامه ذکر نمی شود.

7- مدارک مربوط به حق تقدم

متقاضیانی که بر طبق کنوانسیون پاریس و بموجب حق تقدم مقرر در آن تقاضای حق تقدم در قلمرو سرزمینی یکی از کشورهای عضو کنوانسیون پاریس را می نمایند باید این بند را رعایت کنند.

ثبت شرکت در ارس ، ثبت شرکت در جلفا ، ایزو 9001 در تبریز

مشاوره رایگان

35573287 - 041

زمان اجرا

60 روز کاری

شهر یا استان

سراسر ایران

بازگشت

04135573287

info@irssaa.com

تبریز، خیابان ارک جدید، مجتمع آرسیس، طبقه 5، واحد 3

ثبت شرکت در تبریز

تمدید شرکت در تبریز

تغییرات شرکت در تبریز

ثبت برند در تبریز

ثبت لوگو در تبریز

ثبت مهر در تبریز

ثبت تابلو مغازه در تبریز

ثبت طرح صنعتی در تبریز

ثبت بسته بندی در تبریز

ثبت اختراع در تبریز

ثبت ایده در تبریز

ثبت نرم افزار در تبریز

ثبت تغییرات شرکت در تبریز

ثبت صورتجلسه در تبریز

ثبت شرکت سهامی خاص در تبریز

ثبت شرکت با مسئولیت محدود در تبریز

ثبت شرکت تعاونی در تبریز

ثبت موسسه در تبریز

ثبت خیریه در تبریز

اخذ کارت بازرگانی در تبریز

اخذ گواهینامه ایزو در تبریز

ایزو در تبریز

ایزو 9001 در تبریز

ایزو مدیریت کیفیت در تبریز

اخذ پروانه بهراه برداری در تبریز

اخذ مجوز فعالیت در تبریز

ثبت شرکت در ارس

ثبت شرکت در جلفا

ثبت شرکت در منطقه آزاد ارس

ایزو 10002 در تبریز

ایزو 15189 در تبریز

ایزو 10004 در تبریز

ایزو 10015 در تبریز

تفاوت ما، تخصص و تعهد ماست!

ثبت اختراع

شرح خدمت

طبقه‌بندی بین‌المللی اختراعات

قوانین ثبت اختراع

مدارک لازم جهت ثبت اختراع

ثبت شرکت در ارومیه

تمدید شرکت در ارومیه

تغییرات شرکت در ارومیه

ثبت برند در ارومیه

ثبت لوگو در ارومیه

ثبت مهر در ارومیه

ثبت تابلو مغازه در ارومیه

ثبت طرح صنعتی در ارومیه

ثبت بسته بندی در ارومیه

ثبت اختراع در ارومیه

ثبت ایده در ارومیه

ثبت نرم افزار در ارومیه

ثبت تغییرات شرکت در ارومیه

ثبت صورتجلسه در ارومیه

ثبت شرکت سهامی خاص در ارومیه

ثبت شرکت با مسئولیت محدود در ارومیه

ثبت شرکت تعاونی در ارومیه

ثبت موسسه در ارومیه

ثبت خیریه در ارومیه

اخذ کارت بازرگانی در ارومیه

اخذ گواهینامه ایزو در ارومیه

ایزو در ارومیه

ایزو 9001 در ارومیه

ایزو مدیریت کیفیت در ارومیه

اخذ پروانه بهراه برداری در ارومیه

اخذ مجوز فعالیت در ارومیه

ثبت شرکت در ارس

ثبت شرکت در جلفا

ثبت شرکت در منطقه آزاد ارس

ایزو 10002 در ارومیه

ایزو 15189 در ارومیه

ایزو 10004 در ارومیه

ایزو 10015 در ارومیه

تماس با مدیران ثبت

تبریز، خیابان ارک جدید، مجتمع آرسیس، طبقه 5، واحد 3

info@irssaa.com

04135573287

تفاوت ما، تخصص و تعهد ماست!