این
استاندارد بینالمللی
راهكارهایی به دست میدهد كه سازمانها و منابع انسانی آنها را در زمینه مسائل مربوط
به آموزش یاری میدهند. زمانی كه برای تفسیر اشارات مربوط به مباحث آموزش در گروه استاندارد
ایزو 9000 در زمینه تضمین كیفیت و مدیریت كیفیت به راهنمایی
نیاز است، میتوان از استاندارد ایزو 10015 استفاده كرد.
اهداف
سازمان برای بهبود مستمر كه دربرگیرنده عملكرد منابع انسانی است، ممكن است تحت تاثیر
گروهی از عوامل خارجی از جمله تغییر بازار، فناوری، نوآوری، ملزومات و نیازهای مشتریان
و سهامداران دیگر قرار گیرد. چنین تغییراتی میتواند سازمان را به تحلیل نیازهای مرتبط
با مهارت خود وادار كند.
نقش
این استاندارد، تهیه راهنما برای سازمانها به منظور شناسایی و تجزیه و تحلیل نیازهای
آموزشی و طراحی و برنامهریزی آموزش، تدارك برای آموزش، ارزشیابی آموزش، كنترل و بهبود
فرایند و اثربخشی بیشتر است و هدف آن كمك به سازمانهاست تا آموزش خود را به یك سرمایهگذاری
موثرتر و كاراتر تبدیل كنند. آموزش یك فرایند چهار مرحلهای است. یك فرایند آموزش برنامهریزی
شده و سیستماتیك میتواند سهم بسزایی در كمك به سازمان در جهت توسعه و بهبود تواناییهایش
برای رسیدن به اهداف كیفی داشته باشد.
جهت
مشاوره در زمینه ایزو 10015 با مدیران
ثبت تماس
بگیرید.
بهتر
است قبل از تشریح چرخه ی این استاندارد با برخی از اصول و فواید ان آشنا شویم:
از
جمله اصول این استاندارد عبارت اند از:
·
تمرکز بر مشتری
·
رهبری
·
مشارکت مردم
·
رویکرد فرآیندی
·
رویکرد سیستمی به مدیریت
·
بهبود مستمر
·
نگرش واقعی به تصمیم گیری
·
ارتباط با تأمین کنندگان در سودمندی متقابل
· علم بزرگترین هدیه ای است که مردم نیکوکار می توانند
به گدایان و بینوایان بدهند .
· اما از نقاط قوت این استاندارد می توان موارد زیر
را نام برد:
·
شناخته شده است و در سطح گسترده جهانی به کار
می رود .
·
رویکرد فرآیندی و مشتری محور دارد.
·
عمومی بوده و برای تمامی سازمان ها قابل اجرا
می باشد.
·
استراتژیک می باشد.
·
یک پلاتفرم مشترک از ابزارهای مدیریتی با کارایی مختلف و فعالیت های منابع انسانی فراهم می سازد.
·
فرآیندهای یادگیری و توسعه را با برنامه ریزی
استراتژیک هماهنگ می نماید.
·
مطابق با داده های جامع و یک سیستم بازخوردی
بدون وقفه (Just – in – Time) پیش
رفته می باشد.
اقدامات
ضروری برای دستیابی به مجموعه ISO 10015 به شرح زیر است:
گام
اول: تعيين گروه كاري
گام
دوم: اجراي آموزشهاي موردنياز گروه
بعد
از تعيين گروه اجرايي، براي آشنايي افراد يك سلسله آموزشهاي كاربردي به آنها ارائه
خواهد شد كه سرفصلهاي آن می تواند شامل موارد زير باشد:
- كار گروهي
- آشنايي با استاندارد ايزو 10015
- مستندسازي استاندارد ايزو 10015
- مميزي استاندارد ايزو 10015
گام
سوم: رابطان آموزش
در
اين گام كليه قسمتهاي سازمان مورد نظر ملزم به معرفي يك نفر به عنوان رابط آموزش خواهند
بود . پس از تعيين افراد مورد نياز يك دوره آموزشي آشنايي با استاندارد ايزو 10015
براي آنها برگزار و وظايفي كه در طول اجراي اين پروژه و در ادامه كار برعهده آنان مي
باشد، كاملاً تشريح خواهدشد.
گام
چهارم: بازنگري چارت سازماني و شرح وظايف آموزش
چارت
سازماني و شرح وظايف آموزش متناسب با نيازهاي استاندارد بازنگري خواهد شد.
" اگر در پایان این گام
مشکلات سازمانی یک بار دیگر به طور دقیق و حساب شده توسط تیم کاری مورد بررسی
قرار گیرد به نظر اینجانب در تفهیم گروه در رابطه با مشکلات موجود بسیار حائض اهمیت
خواهد بود."
گام
پنجم: تعيين نيازهاي آموزشي:
ابتدا
اهداف و استراتژيهاي كلان سازمانی در زمينه سياستهاي آموزشي توسط کمیته ایی که سازمان
تشکیل می دهد تدوين و به كليه قسمتها ابلاغ
خواهد شد، سپس گروه آموزش در جهت اجراي اين برنامهها و استراتژيها، به تدوين ماموريت،
نقشه راه و پروژههايش اقدام خواهد كرد. براي تعيين نيازهاي آموزشي پرسنل، گروه كاري
سه محور اصلي را مبناي كار خود قرار ميدهد:
الف)
تهيه و تدوين استانداردهاي مهارت و آموزش مشاغل
در
اين بخش ابتدا فهرست كليه مشاغل و سپس فرم جمعآوري اطلاعات مشاغل تهيه شده و در اختيار
رابطان آموزش قرارخواهد گرفت تا اطلاعات مشاغل
را از طريق مصاحبه و مشاهده جمعآوري كنند. در مرحله بعد كميتههاي تخصصي تری تشكيل
می شود تا براي مشاغل استاندارد مهارت شغل
تهيه و براساس آنها دورههاي آموزشي در جهت
استانداردها تعيين خواهد گرديد.
فکر
ساختۀ تعلیم و تربیتی است که تا امروز فرا گرفته ایم .
ب)
تهيه و تدوين نيازهاي آموزشي در جهت اهداف و استراتژيهاي سازمان
تيم
اجرايي طي جلسات متعددي با امور برنامهريزي استراتژيك، نيازهاي آموزشي در جهت برنامههاي
استراتژيك شركت و اهداف سازماني را تدوين خواهدكرد.
ج)
تهيه و تدوين نيازهاي آموزشي پروژهها
با
توجه به اجراي پروژههاي متعدد درحيطه اهداف سازمان ، تيم اجرايي با كليه مديران پروژهها
جلسات كارشناسي برگزار و به تعيين نيازهاي آموزشي پروژهها اقدام خواهدكرد.
بعد
از تعيين سه دسته نيازهاي آموزشي فوق ، كليه پرسنل سازمان مورد ارزيابي قرار گرفته نيازهاي آموزشي ايشان تعيين خواهد شد.
گام
ششم : طراحي و برنامهريزي آموزشي
كارهايي
كه در اين بخش انجام مي شود عبارتند از :
· بازنگري آييننامه آموزشي
· بازنگري رويه اجرايي آموزشي
· تهيه دستورالعمل جذب و ارزيابي مدرسان و ارايه دهندگان خدمات آموزشي
· تعيين الگوي طراحي دورهها
· تعيين اهداف آموزشي
· تعيين اهداف يادگيري (با
توجه به حيطههاي يادگيري)
· محتواي كامل
· محتواي تدريس هر ساعت دوره
· روش ارزيابي فراگيران
· روش ارزيابي مدرسان
· روش اجرايي دوره متناسب با
نيازهاي فراگيران
· بعد از تهيه اين الگو، كليه
دورههاي آموزشي براساس آن طراحي خواهد شد تا بتواند ملاك عمل مناسبي براي اندازهگيري
ميزان اثربخشي باشد.
· تهيه و تدوين برنامه زمانبندي
شده
· اعلام برنامه زمانبندي به
كليه رابطان آموزش
گام هفتم: اجراي آموزش
برای
آدم عاقل یک کلمه کافی است.
انجام
تمامي فعاليتهايي كه براي ارائه آموزش در برنامه آموزشي آمده، برعهده مجري آموزش است.
مراحل
اجرايي آموزش را می توان در سه بخش جای داد.
الف) اقدامات قبل از اجراي آموزش،
شامل :
· فراهم كردن مكان اجراي دورهها،
چه موارد كلاسي به لحاظ تعيين الگوي مناسب چيدمان آنها و چه آن دسته آموزشهايي كه
حين كار و يا در قالب خودآموزي، آموزشهاي الكترونيكي و بستههاي آموزشي ارائه ميشوند.
· توجيه مدرسان و شركتهايي
كه به صورت پيمانكاري با امور آموزش درارتباطند به لحاظ محتوا و شرايط فراگير
· توجيه فراگيران توسط رابطان
آموزش
· فراهم كردن وسايل كمك آموزشي
متناسب با سرفصل آموزش
ب)
اقدامات حين اجراي آموزش، شامل:
· كنترل و نظارت بر عملكرد
مدرسان و فراگيران هنگام اجراي آموزش
· اطلاع از عملكرد مدرسان
و فراگيران
· ايجاد شرايط مناسب در دورههاي
آموزشي بلند مدت براي اجراي آموختهها در حين انجام كار
ج)
اقدامات بعد از اجراي آموزش شامل:
· ارزيابي عملكرد مدرسان
· ارزيابي عملكرد فراگيران
· ارائه گزارش به مديراني كه
پرسنل آنها در دورهها حضور داشتهاند.
گام
هشتم: ارزشيابي نتايج آموزش
در
اين گام به دو ديدگاه اصلي توجه مي شود:
الف)
ارزشيابي دورههاي آموزشي به لحاظ عملكرد مدرس، فرايند آموزش و امكانات آموزشي
ب)
اندازهگيري ميزان اثربخشي دورهها
در
بخش اندازهگيري ميزان اثربخشي، بسته به اینکه سازمان مورد نظر چه اهدافی دارد می توان
از الگوي زير استفاده خواهد شد :
هر
چیزی زکاتی دارد و زکات علم، آموزش آن به افرادی است که لیاقت و شایستگی آن را داشته
باشند.
1- اندازهگيري اثربخشي دورههايي كه در زمان كوتاه ميتوان اثربخشي آنها را اندازهگيري كرد. اين دورهها عمدتاً زمانی مفید و کاربردی است که دورههاي برگزار شده فني و كامپيوتري باشد.
2- اندازهگيري اثربخشي دورههايي كه در ميان مدت ميتوان اثربخشي آنها را اندازهگيري كرد که دورههاي سيستمي و تخصصي عمدتاً از اين دستهاند .
3- اندازهگيري اثربخشي دورههايي كه در بلندمدت ميتوان شاهد آثار
آنها بود كه دورههاي مديريتي عمدتاً در اين دسته قرار ميگيرند.
اين روش اندازهگيري اثربخشي آموزشي در صورتی که به طور صحیح اجرا گردد كاملاً كاربردي
بوده و نتايج آن در نحوه عملكرد فراگيران توسط مدير مستقيم و خود فراگيران قابل اندازهگيري
است و با مقايسه آن با شرايط اوليه فراگيران ميتوان ميزان تاثير اهداف يادگيري دوره
را مشخص كرد.
اگر
دوره آموزشي اثربخشي مطلوبي نداشته باشد، مواردي كه بايد در فرايند آموزش مورد بازنگري
قرار گيرند، مشخص ميشود.
گام
نهم: نظارت و بهسازي آموزش
هدف
اصلي نظارت بر آموزش به عنوان بخشي از سيستم كيفيت سازمان كسب اطمينان از اين موضوع
است كه روند آموزش مطابق الزامات، اجرا و مديريت
ميشود. نظارت شامل بررسي تمامي فرايندهاي آموزش در هريك از چهار مرحله است كه به صورت
مداوم و براساس چك ليستهاي مربوط در امور آموزش انجام ميگيرد. کوتاه سخن آنکه، این
استاندارد با زبانی ساده، پیچیده ترین مفاهیم آموزش را مطرح و رویه ای برای آن پیشنهاد
کرده است.
مدیران ثبت تا اخذ گواهینامه ایزو 10015 همراه شماست.