تعریف سیستم  مدیریت زیست محیطی ( ایزو ١۴٠٠١ )

ایزو ١۴٠٠١ استانداردی جهانی برای ایجاد و برقراری نظام هماهنگ مدیریت زیست محیطی در یک سازمان است. این استاندارد نیازمندی‌هایی را به منظور توسعه و اجرای یک سیستم مدیریت زیست محیطی ارائه می نماید که می تواند توسط تمامی سازمانها صرف نظر از بزرگی و کوچکی و یا تولیدی و خدماتی بودن آن مورد استفاده قرار گیرد.

در حال حاضر مبحث مدیریت محیط زیست به دلایل زیر ابعاد فرا ملیتی یافته و از اهمیت ویژه ای برخوردار گردیده است:

·      رشد شدید جمعیت انسانی

·      رشد فزاینده آلودگی های زیست محیطی

·      تخریب و کاهش منابع طبیعی

·      فقدان آب و غذای کافی

·      فقر و فقرزایی جهانی

·      مصرف و مصرف زایی

·      مطرح شدن مقوله توسعه پایدار

روند تکاملی مدیریت حفاظت محیط زیست مانند نگرش به مدیریت کیفیت و تغییرات مربوط به آن بوده است. بدین ترتیب که حفاظت محیط زیست، از کنترل آلودگیهای ناشی از تولید در مراحل ابتدائی به سوی ایجاد یک مدیریت زیست محیطی و در مراتب بالاتر به مدیریت فراگیر زیست محیطی و بهبود مستمر تکامل یافته است. بطوریکه در حال حاضر سیستم مدیریت محیط زیست جزء تفکیک ناپذیر سیستم مدیریت یک سازمان است و در تمامی برنامه ریزی ها، سیاست گذاری ها و تصمیم گیری ها شرکت داده می شود.

تاریخچه و نحوه شکل گیری استانداردهای سیستم مدیریت زیست محیطی

 سازمان جهانی استاندارد به اختصار ایزو ( ISO ) نامیده می شود.   International Organization of Standardization ، برخلاف تصور عامه واژه « ایزو» که معمولاً به این سازمان اطلاق می شود تنها یک کلمه مخفف نیست بلکه واژه ای یونانی به معنای « همسان » می باشد. این سازمان جهانی در سال ١۹۴۶ آغاز بکار نمود. دبیرخانه و مقر دائمی آن در کشور سوئیس و در شهر ژنو واقع شده است. این سازمان بین المللی دولتی نیست لیکن، دارای اعتبار قوی و جهانی است. درحال حاضر این سازمان دارای ١۳٠ عضو ازکشورهای مختلف است معمولاً کشورهای عضو در جهان حمایت کننده مادی و معنوی این سازمان می باشند. از قبیل : برخی از کشورهای اروپایی، آمریکا، استرالیا، کانادا و همچنین بخشی از مسائل مادی این سازمان از طریق دریافت حق عضویتها تامین می شود.

استانداردهایی که توسط سازمان ایزو تهیه می شود، داوطلبانه می باشد. زیرا همانطور که اشاره شد این سازمان غیر دولتی است، بنابر این از قدرتی جهت تحمیل این استانداردها بر هیچ کشور و یا سازمانی برخوردار نمی باشد. اعتبار استانداردهای تدوین شده در این سازمان بستگی به حمایت کشورهای مختلف از آن دارد. استانداردهای ایزو از طریق تهیه پیش نویس در کمیته های فنی و تصویب در میان اعضاء اصلی تدوین و صادر می گردند. این سازمان تاکنون ۹۶٠٠ استاندارد منتشر نموده است که از معروفترین آنها می توان  استانداردهای سری ایزو ۹٠٠٠ و ایزو ١۴٠٠٠ را نام برد.

پیش نویس استانداردهای ؛ ایزو ١۴٠٠١ ،  ایزو ١۴٠٠۴ ،ایزو ١۴٠١٠، ایزو ١۴٠١١ ، ایزو ١۴٠١۲ ، در بهار سال ١۹۹۶ ارائه شد و مورد تصویب اعضاء کمیته فنی قرار گرفته و متعاقب آن در تابستان همان سال به تصویب نهایی کلیه اعضاء سازمان بین المللی استاندارد ایزو رسیده و منتشر گردید و بدنبال آن پیش نویس استانداردهای دیگری نیز دراین زمینه و تحت عنوان کلی استانداردهای سری ایزو ١۴٠٠٠ و در دو بخش ارزیابی سازمان و ارزیابی محصول به تصویب نهایی رسید.